Yük vagonları

Çocukların Merakından Dev Yük Katarlarına: Yük Trenlerinin Tarihçesi ve Vagon Çeşitleri Bir tepenin üzerine çıkmış olan çocuklar, tren yolundan geçen yük katarının vagonlarını sayıyorlardı: Bir,... iki, üç... yirmi, yirmibir... Bir süre sonra sayıyı şaşırdılar ve birbirine takılı vagonların hızla geçip gitmesine seyirci kaldılar. Kısa süren bir sessizlikten sonra aralarında bir tartışma başladı. Kimi fıçıya benzeyen vagonların içinde şarap, kimi benzin bulunduğunu ileri sürüyordu... Bazıları da birbirlerine sorular soruyordu: Bir lokomotif acaba kaç vagon çekebilir? Marşandiz trenleri ne gibi yükler taşır…

Elektrikli ev aletleri

«Robot - hizmetçi emirleri büyük sessizlik ve soğukkanlılıkla yerine getirmeyi beklemektedir. İki kuvvetli ayak üzerinde duran aygıtın sayısız kolu, tepesinde de bir başı bulunmaktadır... Basit bir düğme onu harekete geçirmeye yeter... Kısa bir süre sonra ortalığı temizlemiş, çamaşırları yıkamış ve düzenli, mükemmel bir sofra hazırlamıştır.» Bu hayali bilim kurgu fantezisi, günümüz ev kadınlarının hayali olsa da, modern teknoloji sayesinde ev işlerini daha az yorucu hale getiren elektrikli ev aletleri gün geçtikçe çoğalmaktadır. Elektrikli ev aletlerinin çeşit ve nitelikleri bir ülkenin hayat…

Kakao

Kakao ağacının (Theobrama cacao) fiziksel özellikleri, meyvesi ve tohumlarının yapısı. Kakao tanelerinden çikolata, kakao yağı ve teobromin gibi ürünlerin nasıl elde edildiği ve kakaonun besleyici ve uyarıcı karakteristikleri. «HÜCÜM!... HÜCÜM!...» diye bağırıyordu elebaşıları. Dişlerine kadar silâhlanmış bir sürü korsan Atlas Okyanusu’nun ortasında bir ticaret gemisinin yolunu kesmiş, saldırıyordu. Kısa süren kanlı bir çarpışmadan sonra haydutlar gemiyi ele geçirdiler. Zafer haykırışları göklere doğru yükseliyordu: Yaşasın ganimet! yaşasın servet!» Deniz haydutlarının müthiş iştahını uyandıran bu servet ne olabilirdi acaba ? Ele geçirdikleri…

Georges Bizet

Georges Bizet, büyük sanatçıların yaşadığı zorlukları yaşamadan, 37 yaşında genç yaşta vefat etmiş Fransız bestecisidir. Müziğin dehası Bizet'nin, seyahat etmeden hayal gücüyle İtalyan, İspanyol, İskoç ve Rus kimliklerine bürünebilmesi ve eserlerine yansıtması. Popüler eserleri ("İnci Avcıları," "Arlesienne," ve "Carmen") ve müzik dünyasındaki etkisi. Georges Bizet’nin hayatta pek büyük güçlüklerle karşılaştığı söylenemez. Birçok büyük sanatçının uğradığı acı ve işkenceleri tatmamış, kader onun sanat hayatını büyük bir talih eseri sürekli olarak desteklemiştir. Ancak Tanrının sevdiği her yaratıcı insan gibi o…

Yumuşakçalar

Yumuşakçalar dalının bir üyesi olan kafadan-ayaklılar (deniz yumuşakçası), kendilerini gizlemek için bulundukları ortama uyarak anında "renk değiştirme" yeteneğine sahiptir. Tehlike anında ise, arkalarında "siyah bir bulut" (mürekkep) bırakarak kaçarlar. Bu garip canlıların anatomik yapısı, inci, byssos ipliği ve erguvan boyası gibi ürettikleri değerli maddeler nelerdir? Su düzeyinin biraz aşağısında acayip bir «denizaltı» nın kıyıdaki kayalara doğru yaklaştığını görüyoruz. Bu garip nesnenin hareketlerini izleyebilmek için çok kuvvetli gözlere sahip olmak gerek: Bakıyoruz her an bulunduğu ortamın koyuluk ve açıklık derecesine…

Yağmur ve dolu

Yağmur, dolu ve kar gibi yağışların oluşum mekanizması, su buharının buharlaşma ve yoğunlaşma olaylarının birleşimiyle nasıl gerçekleşir? Yağmur taneciklerinin çarpışma ve kristalleşme yoluyla büyümesi ve dünyanın en büyük dolu tanesinin (Heidgraben, 1800 gr) düştüğü yer. Yağış ölçer (Plüviyometre) nedir ve dolu yağışına karşı savaş yöntemleri nelerdir? Yağmurun oluşma mekanizması son derece basittir. Bu mekanizma "buharlaşma ve yoğunlaşma" olaylarının birleşiminden başka birşey değildir. Güneş ısısının etkisiyle deniz, göl ve nehir sularının bir bölümü "buharlaşır" yani su buharı olarak havaya dağılır. Su…

Çinko'nun ayrıştırılması

Çinko, nasıl metal haline getirilir? Belçikalı Papaz Dony tarafından endüstriyel temeli atılan (kim/ne zaman) termik metot (kuru metot), çinko metalürjisinin temelini (ne) nasıl oluşturur? Kavurma ve indirgeme (nasıl) aşamalarıyla çinko cevheri (ZnS) saflaştırılarak sıvı çinko buharına nasıl dönüştürülür? Çinko Metalürjisi: Dony Metodu ile Termik (Kuru) Çinko Üretimi Çinkoyu minerallerinden ayırmak için kullanılan termik metot (kuru metot), çinko metalürjisinin temelini oluşturan en eski ve önemli yöntemlerden biridir. Özellikle 18. yüzyıldan itibaren endüstriyel ölçekte çinko üretimine olanak sağlamıştır. Belçikalı bir papaz…

Kereste çeşitleri

«Bir Alman yazarı şöyle diyor: «Sentetik malzemeden yapılmış bir masa şüphesiz çok sağlam, dayanıklı, modern ve pratiktir... Ama ağaçtan yapılmış bir masa çok daha cana yakın, insancıl ve sempatiktir. Evet ceviz bir masa üzerindeki budak lekeleri yaralı bereli durumuyla âdeta canlı bir varlık, bir dostumuzdur.» Yazarın hakkı var. Sentetik malzemeden yapılmış eşyanın birçok üstünlüğü, ağaç malzemenin bir sürü kusuru olabilir. Buna rağmen kereste, bugün dünyanın her tarafında sayısız yerlerde kullanılmaktadır. Aşağıda, en çok kullanılan kereste tiplerini, onları kolayca tanımak imkânını…

Plankton

«HER ETİN ASLI OTTUR» sözü, her kara hayvanının doğrudan veya dolaylı yoldan bitkilerle beslendiği anlamına gelir. Bu ilke, denizlerde de Fotosentez yoluyla besin üreten planktonlar aracılığıyla sürer. Denizlerdeki balıklar ve diğer milyonlarca canlı için temel besin kaynağını oluşturan bu organizmalar, deniz akıntılarıyla sürüklenen, yüzme organları zayıf olan ve genellikle denizin dibinde yaşayan canlılardır. PLANKTONLAR DÜNYASI VE BESİN DÖNGÜSÜ Planktonlar, gözle görülmesi neredeyse imkânsız olan bitkisel (Phytoplankton) ve hayvansal (Zooplankton) olarak ikiye ayrılır. Bitkisel planktonlar çok küçük, hayvansal planktonlar ise çoğunlukla…

Katip Çelebi

«HÜKÜMDARLAR din emirlerini yerine getirecek ve dinî akideleri (ilkelerini) bilecek kadar ilimle uğraşmalı, askerlik, malî meseleler ve reâyânın (azınlık) hallerini inceden inceye bilmeye çalışmalıdırlar... Vaizler, halkın diliyle konuşmalı; avamın (halkın) anlamıyacağı bahislerden (konulardan) söz açmamalı; hutbeleri (öğüt) Türkçe söylemeli; ahali arasında düşmanlığın artmasına sebep olmamalıdırlar... Halk, dinî emirleri yerine getirmeli; yalan söylememeli; kimsenin canına kasdetmemeli, malına göz dikmemeli, doğru olmalı, kendi kazanç ve kabiliyeti ne ise ona göre hareket etmelidirler... Talebeler, bir ilmi iyice öğrenmeden başka bir ilme geçmemeli, tahsil…