Yön nedir, kuzey, güney, doğu, batı gibi ana yönler ve ara yönler ile nasıl gösterilir? Güneş (nasıl), Kutup Yıldızı ve Pusula gibi araçlar yön bulmak için hangi prensiplerle çalışır?
🧭 YÖN BULMA
Coğrafi anlamda yön, kuzey, güney, doğu, batı diye adlandırılan ana yönler ve bunların arasındaki doğrultuları gösteren ara yönler (kuzeydoğu, güneydoğu, kuzeybatı ve güneybatı) ile gösterilir.
Yön Bulma Yöntemleri
İnsanlar, teknolojiden bitkilere kadar birçok farklı yöntemle yön bulmayı öğrenmiştir:
- Güneşten Yararlanma: Güneşin doğduğu taraf doğudur. Bu tarafa yüzünü dönen bir insanın arkası batı, sağı güney, solu da kuzey olur.
- Kutup Yıldızından Yararlanma (Gece):
- Gökyüzündeki Büyükayı yıldız kümesinin en kenar ucunda bulunan yıldızlar arasındaki mesafe göz kararıyla 5 defa artırılıp uzatılırsa, Kutup Yıldızı‘na (Küçükayı’nın birinci yıldızı) rastlanır.
- Kutup Yıldızı daima kuzeyi gösterir.
- Pusula İle Yön Bulma: Yön bulma işi, bir eksen çevresinde rahatça dönecek şekilde yerleştirilmiş küçük bir mıknatıs çubuğu olan pusula ile yapılır. Bu çubuk, her zaman dünyanın manyetik alanının etkisinde kalarak kuzey-güney doğrultusunu gösterir.
- Bitkilerden Yön Bulma: Pusulanın icadından önce insanlar kendilerine göre birçok usulle yön buluyorlardı. Örneğin Çin’de bazı çiçekler daima bir tarafa doğru eğiliyordu ve yönler buna bakılarak bulunuyordu.