SİNOP

Sinop Karadeniz kıyısında Boztepe Burnu’nun batısında dar bir kıstak üzerinde kurulmuştur. Karadeniz kıyısının en önemli doğal limanıdır. İç liman ve dış liman olmak üzere iki limanı vardır. Asıl önemli olan güneydeki iç limandır.

YÜZEY ŞEKİLLERİ

İlin en büyük dağları doğu-batı doğrultusunda kıyıya paralel uzanan İsfendiyar Dağları‘dır. Küre Dağları adıyla da anılan bu sıradağlar, Samsun ilindeki Kızılırmak vadilerinden Zonguldak ilindeki Bartın Çayı’na kadar uzanır. Kıyılarda geniş ovalar yoktur. Dağlar birden yükselir; kıyılarla iç bölgeleri birbirinden ayırır. Ancak akarsu yataklarıyla oyulmuş birkaç boğaz ve geçitle iç bölgelere geçilebilir.

İsfendiyar Dağları üzerindeki başlıca yükseklikler şöyledir: Zindan ($1.717\text{ m}$), Çangal ($1.586\text{ m}$), Dranaz ($1.345\text{ m}$). Bu dağların güney kesimlerinde, tabanı yer yer genişleyen Gökırmak Vadisi bulunur. Özellikle Boyabat ilçesinde genişleyen bu vadinin daha güneyinde Ilgaz Dağları dizisinin doğu uçları $1.000\text{ m}$’ye kadar yükselir. Ilgaz Dağları’nın güneydoğu ucu $1.000\text{ m}$ kadardır.

AKARSULAR VE GÖLLER

Sinop ilinin en büyük iki akarsuyu ilin güneydoğu köşesinden geçen Kızılırmak ile bu ırmağa karışan Gökırmak’tır. Gökırmak, Kastamonu topraklarından çıkar. Kastamonu şehri yakınında, Taşköprü ilçesinden Sinop’a girer. Boyabat’tan geçtikten sonra güneydoğuya inmeye devam eder ve Durağan ilçesinde Kızılırmak’a karışır. Gökırmak’ın kaynağı olan Eğrieeova Dağı ile Kızılırmak’a karıştığı yer arasındaki uzunluğu $221\text{ km}$’dir. Kızılırmak Samsun’un Bafra ilçesinde Karadeniz’e dökülür. Kızılırmak’ın Sinop için özelliği, güneyindeki Çorum ilinden gelmesi ve Samsun-Sinop illeri arasındaki il sınırının büyük bir bölümünü oluşturmasıdır. İsfendiyar Dağları’nın kuzeye bakan yamaçlarından dik yataklı pek çok dere Karadeniz’e akar. Bunların en önemlileri Ayancık, Karasu, Celevit, Sarsak Çayı vb.’dir. Sinop Yarımadası’nda Sülük adı

verilen ufak bir göl vardır.

İKLİM

Kıyı kesimlerinde Karadeniz iklimi görülür. Yazlar serin, kışlar ılık geçer. Her mevsim yağışlıdır. Dağların güneye bakan yamaçlarında, Gökırmak Vadisi’nde kara iklimi hüküm sürer. Yıllık sıcaklık ortalaması $14\text{°}$, en soğuk ay ortalaması $6\text{°}$’dir. Şimdiye kadar görülen en düşük ısı $-8\text{°}$, en yüksek ısı $34,5\text{°}$ olmuştur. Yıllık yağış ortalaması $663\text{ mm}$, yağışlı günlerin ortalama sayısı $129$’dur. Yağışların mevsimlere göre dağılışı şöyledir: Kış $\%32$, İlkbahar $\%18$, Yaz $\%15$, Sonbahar $\%35$.

BİTKİ ÖRTÜSÜ

Sinop ilinde zengin ormanlar vardır. Ormanlık alanlar yüzölçümünün $\%19,1$’ini kaplar. Zindan ve Çangal ormanlarıünlüdür. Bu ormanlarda en çok kayın ve gürgene rastlanır. Orman ürünleri Türkiye’nin en modern tesislerine sahip kereste fabrikalarında işlenir ve Ayancık iskelesinden ihraç edilir.

EKONOMİ

TARIM VE HAYVANCILIK

Halk geçimini tarımdan sağlar. En çok tahıl üretilir. Başta buğday olmak üzere mısır ve çeltik ekilir. Çeltik ekimi Gökırmak çevresinde gelişmiştir. Endüstri bitkileri arasında en çok tütün yetiştirilir. İkinci sırayı keten, kenevir ve ayçiçeği alır.

 

🌾 Sinop Tarım Üretimi (1980)

Bu tablo, genel ürün gruplarına göre ekim alanlarını ve toplam üretimi göstermektedir. Tabloda, tek tek belirtilen ürünlerin ton bazında üretim miktarları listelenmiştir.

Hayvancılık alanında en çok koyun yetiştirilir. Bunu kıl keçisi ve tiftik keçisi izler. Çayır ve otlakların $\%2,2$’lik bir yer kaplaması nedeniyle hayvancılık fazla gelişmemiştir. Balıkçılık da gelişme yolundadır.

🐄 Sinop Hayvan Varlığı (1980)

🍯 Sinop Hayvansal Ürünler Üretimi (1980)

SANAYİ VE MADENCİLİK

Endüstri kuruluşlarının başında orman ürünleri gelir. Merkez ilçesinde orman ürünlerinin işlenmesi ve balıkçılık tesisleri temel ekonomik faaliyetlerdir. Ayancık’ta kereste fabrikası, Boyabat’ta çeltik fabrikası ve atölyeleri kurulmuştur. Gerze ilçesinde tütün endüstrisi gelişmiştir. Sinop’ta işletilebilen maden yatakları yoktur.

FOLKLOR

Sinop geleneklerini kısmen korumuştur. Batı ve Doğu Karadeniz karışımı bir özellik taşır. Nişasta helvası, mısır pastası gibi kendine özgü yemekleri vardır. Halk müziği daha çok İç Anadolu’nun etkisinde kalmıştır.

YÖREDEN BİR TÜRKÜ

Üç gün evvel geldi gelin alıcı
Denizde de boğuldu yoktur ilacı
Anam babam kime olsun davacı
Alma da dalgam alma yeni gelini
Gümüş de kemer sıkmış ince belini

Çeyizim sandıkta basılı kaldı
Elbisem duvarda asılı kaldı
Benim nazlı yârim yazılı kaldı
Alma da dalgam alma yeni gelini
Gümüş de kemer sıkmış ince belini

Haydin kızlar kalkın yola duralım
Hürmüz gelin geçiyor onu görelim
Öğle namazını bizde kılalım
Alma da dalgam alma yeni gelini
Gümüş de kemer sıkmış ince belini