GİRESUN TARİHİ

Bölgenin ilk halkı eski Anadolu kavimleridir. Sonraki çağlarda Orta Asya göçleri sırasında gelen Kalipler, Tiberenler, Morinekler gibi Türk aşiretlerinin bu bölgede yerleştikleri, bunlardan Kalipler’in bölgeye geleneksel Türk madenciliğini getirdiği bilinir. İ.Ö. 8. yüzyılda Akdeniz, Marmara ve Karadeniz’de sömürgeler kuran Miletliler, şimdiki Çiftkale yakınlarında bir şehir kurmuşlardır. Kerasus adlı şehir “Kiraz şehri” anlamına geliyordu. İ.Ö. 6. yüzyılda Pers İmparatorluğu egemenliğine giren bölgenin sonraları Pontus Krallığı’na geçtiği görülür. İ.Ö. yılında Kral Pharnakos tarafından alınan şehrin doğusundaki yarımada üzerinde Pharnekeia adlı yeni bir kent kuruldu. İ.Ö. yılında Romalı Lucullus, Pontus kralı Mitridates’i yendi ve bölgeyi Roma İmparatorluğu’na kattı. İ.S. yılında Doğu Roma’nın (Bizans) eline geçti.

Malazgirt Zaferi’nden sonra bu bölge de Anadolu Selçuklu Devleti’nin kurucusu Kutalmışoğlu Süleyman Şah tarafından alınmış, fakat bir süre sonra Haçlı Seferi’nin baskısı altında kalan Türkler, Giresun ve çevresini Bizans İmparatorluğu’na bırakmıştır. yılındaki 4. Haçlı Seferi’nden sonra burası yine Pontus İmparatorluğu’nun eline geçti. Bir süre sonra Türkler tarafından geri alındı. Selçuklular’ın yıkılmasından sonra Canik Beyliği toprakları arasına girdi. Yıldırım Bayezit döneminde Osmanlı Devleti’ne katıldıysa da kesin olarak Fatih Sultan Mehmet tarafından yılında alındı. Giresun, Osmanlılar döneminde, Trabzon’a bağlı bir kaza merkeziydi. Tanzimat’tan Cumhuriyete kadar aynı şekilde kaldı.

Giresun’un Kurtuluş Savaşı’nda önemli bir yeri vardır. Yunanlılar’ın İzmir’e girişinden iki gün sonra Mayıs ’da Giresun’da büyük bir toplantı yapıldı. Sadrazama, Amerika, İngiltere, Fransa ve İtalya temsilcilerine protesto telgrafları çekildi. Giresunlular doğu cephesinde savaşlara katıldılar. Topal Osman Ağa komutasındaki Giresun Müfrezesi, Ankara’ya gelerek Mustafa Kemal’in muhafızlığını yaptı. Önceleri kişilik bir manga olan bu kuvvet sonraları kişiye yükseldi. Giresun’da gönüllülerden iki alay kuruldu. Birincisi Topal Osman Ağa komutasındaki Koçgiri Aşireti Ayaklanması’nı bastırırken, Yüzbaşı Avni Alpaslan komutasındaki ikinci alay, Giresun yakınlarındaki Pontusçu Rum çetelerini temizledi. Sonraları her iki alay Sakarya Savaşı’na katılarak kahramanca savaştı. Giresun, yılında il oldu. O zaman Görele ve Tirebolu adlı iki ilçesi vardı.