İlin adı eski kaynaklara göre "Kotis’in şehri" anlamına gelen Kotiaion’dur. Bu söz Cotyaeum, Cotyaeum ve Cotyoeum şeklinde söylenirdi. Osmanlı Türkleri’nin bir süre Kütâhiye diye andıkları şehrin adı sonradan Kütahyaolarak kaldı.
İzmir kelimesi eski İyon uygarlığı çağında kurulan bu şehre verilen Smyrna adının Türkler tarafından değişik bir biçimde söylenişidir. Eski çağların ünlü Ephesus (Efes) şehrinin yakınlarında gelişen bu şehir, zamanla Smira, Zimira, Esmira ve İsmira şekillerinde anılmıştır. Ünlü Arap bilgini İbn-i Batuta, şehrin adını Yezmir biçimiyle yazmış ve Araplar tarafından da böylece anılmıştır.
Bugünkü Denizli şehri, eski çağların ünlü "Laodikeia" şehrinin yerini almıştır. Zamanla Lâzikiye diye anılan şehir,Germiyanoğulları’nın eline geçtikten sonra, Donguzlu (Domuzlu) adını aldı. Ama, bu sözü benimseyememiş Türk zevki, suların ve ılıcaların bolluğunu gözeterek bu güzel şehre çok yakışan Denizli adını vermiştir.
Tekirdağ’ın eski çağlardaki adı Raedestus, Rodoston idi. Bir ara Bisanthe adını aldı. Orhan Bey ve I. Murat zamanında tekfurlarla (Bizans derebeyleri) savaşıyorlardı. Tekirdağ’a o dönemlerde Osmanlılar Rodosçuk adını vermişlerdi. Sonraları Tekfurdağı denildi. Tekfur’un diğer söylenişleri Tekür ve Tekir biçimindeydi. Tanzimat’tan sonra bu isim devam etti. Cumhuriyet döneminde Tekirdağı ve sonra Tekirdağ oldu.
Orta Çağ’da bu ile verilen Palaio-Kastro (eski hisar veya eski kale) sözünden türetilmiştir. İlin adı önceleri Balıkesri idi. Kara İsa Bey’in kurduğu Karesioğulları Beyliği adından ötürü Osmanlılar buraya Karesi Sancağı adını vermişlerdi. Cumhuriyetin ilanından sonra bugünkü adını aldı.
Bilecik ilinin adı Bizans kaynaklarına göre Belokoma şeklinde gösterilir. Türkler çevreye yerleştikten sonra bu kenti Bilekon diye anmaya başladılar. Zamanla halk ağzında değişen kelime, Bilecik oldu. Osmanlılar, şehir küçük olduğu için adının sonuna küçültme eki olan «cik» takısını eklemişlerdir.
Bursa şehrinin kurucusu Bitinya krallarından II. Prusias’tır (M.Ö. 2. yüzyıl). Şehir, eski çağlarda kurucusunun adıyla bağdaştırılarak Prusa diye anılırdı. Prusias’ı şehir kurmaya yöneltenin ise Romalılar’la yaptığı bitmez tükenmez savaşlar sonunda yenilerek Bitinya kralına sığınan Kartacalı ünlü komutan Anibal olduğu söylenir. Bugünkü Bursa adının, Prusakelimesinin Türkler tarafından değişik bir ağızla söylenişinden başka bir anlam taşımadığı kesinlikle ortaya çıkmıştır.
Homeros, İlyada’da Çanakkale’den Hellespontos diye söz eder. Antik çağda Hellespont diye tarihe geçen yöre, sonraları Avio ve Dardanellos adları ile anılırdı. Fatih tarafından Kale-i Sultaniye surlarının boğazın Anadolu yakasına yapılmasından sonra; adın buradan geldiği rivayet edilmiştir. Diğer adı Çanak Kalesi olan Kale-i Sultaniye, yöredeki çanak çömlekçiliğin de etkisi ile Çanakkale’ye dönüşmüştür.
Eski çağlarda Traklar tarafından temelleri atılan bugünkü Edirne şehri, Roma İmparatoru Hadrianus (117-138) zamanında yeniden kurulurcasına onarıldı. İmparatora bir saygı gösterisinde bulunmak üzere şehre Hadrianopolis (Hadrianus’un şehri) adı verildi. Fransızlar’ın Adrinople deyimi ile birlikte bugünkü Edirne kelimesinin kökü de Hadrianopolis’ten gelir. I. Murat şehri aldıktan sonra İlhanlı hükümdarına gönderdiği fetihnamede doğrudan doğruya Edirne kelimesini kullanmış ve ondan sonra Türkler arasında bu ad kesinleşmiştir.
I. Murat zamanında Türkler tarafından alınan (1367) Kırklareli şehrine Bizanslılar «kırk kilise» anlamında Saranola Ecclesias derlerdi. Türkler bu kelimeyi Türkçeleştirerek uzun yıllar şehre Kırkkilise dediler. Cumhuriyetten sonra il merkezi yapılan şehrin adı Kırklareli olarak kesinleşti.