NİKEL VE KROM

🔩 Özel Çeliklerde Nikel ve Krom’un Rolü

Günümüz ağır sanayisinde kullanılan yüksek nitelikli çelikler, aşınmaya ve mekanik etkilere karşı dirençlidir. Bu üstün özellikleri sağlayan başlıca metaller nikel ve kromdur. Bu iki metal yalnızca çelik üretiminde değil, kimya, elektrik, makine ve yardımcı endüstrilerde de yaygın olarak kullanılır.

🧪 Nikel

1751’de İsveçli kimyacı A.F. Cronstedt tarafından keşfedildi. 1885’te dünya üretimi 500 ton iken bugün 200.000 tonu aşmıştır. M.Ö. 3000’de Çinliler nikel filizlerinden silah, şamdan, kutu gibi eşyalar üretmiştir. Bu filizlerin meteorlardan geldiği sanılmaktadır. Yer kabuğunun derin katmanlarında bol miktarda bulunur. Üst katmanlarda Garnierit, Pyrrotin gibi bileşikler halinde çıkarılır. En zengin yataklar: Sudbury (Kanada), Yeni Kaledonya (ABD).

Nikelin Özellikleri

Özellik Değer
Simge Ni
Atom numarası 28
Atom ağırlığı 58.69
Renk Gümüş beyazı
Dövülebilirlik Olağanüstü
Özgül ağırlık 8.8
Ergime noktası 1455°C

Kullanım Alanları

  • Laboratuvar cihazları
  • Süt endüstrisi makineleri
  • Nikel kaplama (paslanma önleyici)
  • Kimyasal tepkimelerde toz nikel

Nikel Alaşımları

  • Monel (%67 nikel, %28 bakır): Mutfak eşyası
  • İnvar (%26 nikel): Ölçü aletleri, saat, meteoroloji
  • Platinit (%46 nikel): Elektrik ampulü bağlantıları
  • Paslanmaz çelik (%2.8 nikel, %15.22 krom): Kimya endüstrisi
  • Nikel-Krom alaşımları: Otomobil, lokomotif, top parçaları

⚙️ Krom

1798’de Fransız kimyacı Vauquelin tarafından keşfedildi. 1894’te Moissan tarafından saf halde elde edildi. Genellikle “kromit” minerali içinde bulunur. En zengin yataklar: Türkiye, Filipinler, Güney Afrika.

Krom Kullanım Alanları

  • %50: Metalürji
  • %35: Güç ergiyen malzeme üretimi
  • %15: Kimya endüstrisi

Krom, nikel gibi çelik üretiminde kullanılır. Krom katkılı çelikler yüksek sertlik sağlar. Eşyaların yüzeyleri kromla kaplanarak hava ve asit etkilerinden korunur.

Kromun Özellikleri

Özellik Değer
Simge Cr
Atom numarası 24
Atom ağırlığı 52.01
Renk Gümüş beyazı, mavimsi
Özgül ağırlık 7.1
Ergime noktası 1830°C

Nikel ve krom, modern endüstrinin vazgeçilmez metalleridir. Yüksek dayanıklılık, paslanmazlık ve kimyasal direnç gibi özellikleri sayesinde sanayide geniş kullanım alanı bulurlar. Özellikle alaşım teknolojilerinde bu iki metalin katkısı büyük önem taşır.