🧱 Çinko’nun Bellibaşlı Mineralleri
• Blende: Çinko sülfür bileşiğidir. %55 çinko içerir. Sarı, kahverengi, siyah karışımı görünüm verir. Bazı kırıntıları fluoresans özelliği taşır.
• Kalamin: Çinko silikat bileşiğidir. Beyaz, kırmızımsı sarı, açık yeşil renklerde görülür. %40–45 çinko içerir.
• Zinkonit (Smithsonit): Çinko karbonat bileşiğidir. Sarı, kırmızı, yeşil, mavi renklerde görülür. Genellikle kalaminle birlikte rastlanır. Mavi tonları baskındır.
🌍 En Fazla Çinko Üreten Ülkeler (1972)
• Japonya
• Amerika Birleşik Devletleri
• Rusya
• Kanada
• Avustralya
• Fransa
• Belçika
• Batı Almanya
• İtalya
• İngiltere
🧪 Çinko’nun Elde Edilişi
Termik Metod (Kuru Metod)
- Blende 900°C’de ısıtılır → çinko oksit ve kükürtlü gazlar elde edilir.
- Çinko oksit 1000–1250°C’de kömürle indirgenir → çinko buharı oluşur.
- Buhar yoğunlaştırılır → sıvılaşır → katılaşır → toz tanecikleri toplanır. Arı çinko oranı %99’dur.
Elektroliz (Yaş Metod)
• Sülfürik asit ile çinko oksit → çinko sülfat eriyiği
• Elektrik akımı geçirilir → çinko negatif elektrot üzerinde toplanır
• Arılık oranı: %99,99
• 1 ton çinko için 4000 kWh enerji gerekir
🛠️ Kullanıldığı Yerler
• Çatı kaplamaları, saçaklar
• Demirin paslanmasını önlemek için galvanizleme
• Alaşımlar:
- Pirinç (bakır + çinko)
- Alman gümüşü (bakır + çinko + nikel)
- Zamak (çinko + alüminyum + magnezyum + bakır)
- Tunç (bakır + kalay + çinko)
🔬 Çinko Üzerine Bilgiler
• Simge: Zn
• Renk: Mavimsi beyaz, parlak
• Özgül ağırlık: 6,9 g/cm³
• Ergime noktası: 420°C
• Kaynama noktası: 920°C
• Sertlik: 2,5
• 100–150°C arasında kolay işlenir
• 5°C altında ve 200°C üstünde kırılgan olur
• İyi ısı iletkenidir
🧪 Çinko’nun Bellibaşlı Bileşikleri
• Çinko Oksid (ZnO): Boya, vernik, mine, çiriş, cilt tedavisi
• Çinko Klorür (ZnCl₂): Çimento, çiriş, dezenfeksiyon
• Çinko Sülfat (ZnSO₄): Boya, vernik, elektroliz eriyiği, dokuları büzücü madde