Vatikan nerede kuruldu, yüzölçümü ve nüfusu açısından neden dünyanın en küçük bağımsız devletidir? Katolik Kilisesi’nin manevi merkezi olan Vatikan, 1929 Laterano Antlaşmaları ile bağımsızlığını nasıl kazandı? Papa’nın mutlak hükümdarlığında İsviçre Muhafızları tarafından korunan bu şehir, Aziz Petrus Bazilikası ve Sistina Şapeli gibi sanatsal öneme sahip yapılara nasıl ev sahipliği yapar?
🇻🇦 VATİKAN
Vatikan Şehir Devleti (Status Civitatis Vaticanae), İtalya’nın Roma şehri içinde yer alan, dünyanın yüzölçümü ve nüfusu bakımından en küçük bağımsız devletidir. Katolik Kilisesi’nin manevi ve idari merkezi olup, Papa‘nın mutlak hükümdarlığı altındadır.
Tarih ve Egemenlik
- Papalık Devleti: Tarih boyunca, Papalar Orta İtalya’nın geniş bir kısmını kapsayan Papalık Devletleri üzerinde egemenlik sürdürmüştür.
- Kuruluşu (Laterano Antlaşmaları): İtalya’nın birleşmesiyle Papalık Devleti’nin çoğu İtalya Krallığı’na dâhil edildi. Kriz, 1929 yılında İtalya ile Kutsal Makam (Holy See) arasında imzalanan Laterano Antlaşmaları ile çözüldü. Bu antlaşma ile Vatikan, bağımsız bir devlet olarak kurulmuş oldu.
Siyasi ve İdari Yapı
- Kutsal Makam (Holy See): Vatikan’ı yöneten merkezi otoritedir. Kutsal Makam, Papalık makamını ve Katolik Kilisesi’nin küresel yönetim organı olan Roma Kuria’sını (Curia Romana) kapsar.
- Mutlak Monarşi: Papa, Vatikan’ın seçilmiş, mutlak hükümdarıdır.
- Güvenlik: Vatikan’ın güvenliğini, geleneksel askeri birliği olan renkli üniformalarıyla ünlü İsviçre Muhafızları ve Vatikan Polisi sağlar.
Kültürel ve Mimari Önemi
Vatikan, Hristiyanlık için en kutsal yerlerden bazılarına ve paha biçilmez sanat eserlerine ev sahipliği yapar:
- Aziz Petrus Bazilikası: Hristiyanlığın en büyük ve en önemli yapılarından biridir. Hristiyan inancına göre Aziz Petrus’un mezarının üzerinde yer alır.
- Vatikan Müzeleri: Dünya çapında sanat ve tarihi eser koleksiyonlarını barındırır.
- Sistina Şapeli: Michelangelo’nun tavan freskleri (Adem’in Yaratılışı) ve Son Yargı gibi başyapıtlarına ev sahipliği yapar.
Vatikan, küçük bir coğrafi alanda devasa bir dini, kültürel ve siyasi etkiyi barındırır.