TELGRAF VE TELEKS

⚡ Telgrafın Tarihi

İlk elektrikli telgraf: 24 Mayıs 1844, Samuel Morse tarafından Washington’dan Baltimore’a gönderildi.

İlk mesaj: “What hath God wrought” (Allah ne yazdı ise…)

Mesafe: 65 km

Bu olay, insanlık tarihinde haberleşmede bir dönüm noktasıdır.

🔠 Morse Sistemi

  • Her harf nokta (.) ve çizgi (–) kombinasyonlarıyla temsil edilir.
  • Nokta: kısa elektrik darbesi
  • Çizgi: uzun elektrik darbesi

Alıcı cihaz bu işaretleri dönel kağıt şeride kaydeder, telgrafçı bunları normal alfabeye çevirir.

🔧 Telgraf Sisteminin Bölümleri

  • Manipülatör: Tokmakla devreyi kapatır, kısa/uzun darbeler gönderir.
  • Elektrik Hattı: Akım fiskelerini iletir.
  • Alıcı Cihaz: Elektromıknatıs yardımıyla işaretleri kağıda çizer.

📟 Teleks ve Modern Sistemler

Telli ve Telsiz Telgraf

  • Telli: iletken tel üzerinden
  • Telsiz: elektromagnetik dalgalarla (radyo dalgaları)

Telsiz telgraf ilk kez Marconi tarafından 1901’de İngiltere’den Kanada’ya gönderildi (3000 km).

Simpleks ve Multipleks

  • Simpleks: Tek yönlü haberleşme
  • Multipleks: Aynı hat üzerinden çoklu haberleşme

🖨️ Delikli Şerit Sistemi

  • Hollerith sistemi: Daktilo benzeri cihazla şerit üzerine delikler açılır.
  • Delikler Mors alfabesindeki nokta ve çizgiye karşılık gelir.
  • Şerit vericiye takıldığında elektrik akımı deliklerden geçerek işaretleri gönderir.
  • Alıcı cihaz bu işaretleri normal alfabeye çevirir.

🖥️ Teleks (Teleskriptör)

  • Daktilo benzeri cihaz.
  • Telgrafçı tuşlara basarak mesajı yazar.
  • Alıcı cihaz aynı mesajı otomatik olarak yazar.
  • Dakikada 428 harf basabilir.
  • Modern telgraf sistemlerinde önemli rol oynar.

Telgraf, Morse’un buluşuyla başlayan ve teleksle gelişen bir haberleşme devrimidir. Nokta ve çizgi sisteminden elektromagnetik dalgalara kadar uzanan bu süreç, insanlığın uzak mesafelerle anında iletişim kurmasını mümkün kılmıştır.