SUDAN, Afrika’nın en büyük devletlerinden biridir. Yüzölçümü 2.505.813 km² olup, bu alanın %40’ı çöllerle, %30’u ormanlarla, %30’u da ekilebilir topraklarla kaplıdır. Nil’in suladığı alanlar çok bereketli olup, Sudan’ın ekonomik açıdan en önemli yerleridir. Nüfusu 15.000.000 (1970 sayımı) olup, km²’ye düşen ortalama kişi sayısı 6’dır. Sudan’da nüfus yoğunluğunun azlığı, ülkenin geniş topraklarının çöller ve ormanlarla kaplı olmasından ileri gelir. Resmî dili İngilizce ve Arapça’dır. Nüfusun %65’i Arap asıllı olup, diğerleri ise zenci ırkından gelen kabilelerdir. Sudan 1956 yılında bağımsızlığını kazanmış olup, bugün cumhuriyetle yönetilmektedir.
🗺️ ÜÇ COĞRAFÎ BÖLGE
Sudan’ın coğrafî yapısı üç büyük bölgeye ayrılır:
- Kuzey Bölgesi: Yüksekliği deniz seviyesinden 450 metreye kadar çıkan bu bölge çöl ve bozkırlardan meydana gelir. Yağışlar çok azdır. Gündüzleri ısı 40-50°C’yi bulur. Kuzey, Kızıldeniz’e doğru gittikçe iyice alçalır. Bölge, tarım açısından ancak Nil’in suladığı alanlarda yaşamaya elverişlidir.
- Orta Bölge: Nil’in iki büyük kolu olan Beyaz Nil ile Mavi Nil’in suladığı verimli ovalarla kaplıdır. Başkent Hartum, bu bölgenin en önemli merkezidir. Yağışlar senede 400 milimetreye kadar yükselir.
- Güney Bölgesi: Geniş savanalar, bataklıklar ve tropikal ormanlarla kaplıdır. Isı ortalama 25°C olup, yağışlar yılda 1000 milimetreye kadar yükselir.
🗺️ NİL NEHRİ’NİN ÖNEMİ
Sudan’ın can damarı Nil’dir. Nil Nehri, iki koldan oluşur: Beyaz Nil, Uganda’daki Victoria Gölü’nden çıkar, bataklıklar içinde kıvrılarak ülkenin ortasına doğru yol alır. Mavi Nil ise Habeşistan’daki Tana Gölü’nden çıkar. Beyaz Nil ile Mavi Nil, Sudan’ın başkenti Hartum yakınlarında birleşirler. Bu iki nehir, büyük Nil Nehri’ni meydana getirerek Mısır’a doğru akarlar ve Akdeniz’e dökülürler. Sudan toprakları üzerinde Nil’in iki kolunun suladığı geniş ovalar, ekilebilir tarım alanlarıdır. Nil Nehri’nin iki kolunun birleştiği üçgen biçimindeki bölgeye El Cezire adı verilir.
🗺️ İKLİM
Sudan’da sıcaklık genellikle yıl boyunca yüksektir. Kuzeyde Sahra Çölü’nden esen kuru ve sıcak rüzgarlar ısıyı çok yükseltir. Güneyde tropikal yağışlar çoktur. Kuzeyde senede 50 milimetre olan yağış ortalaması, güneyde 1000 milimetreye kadar yükselir.
💰 EKONOMİ
Sudan, az gelişmiş bir tarım ülkesidir. Tarım ürünlerinin yaklaşık %90’ı pamuktur. Sudan, dünya pamuk üretiminde önemli bir yere sahiptir. Diğer tarım ürünleri darı, tahıl, sebze, susam, fıstık, meyva ve hurmadır. Dünya hurma üretiminde de Sudan önemli bir yere sahiptir. Sudan’ın belli başlı ihracat malları, uzun lifli pamuk, pamuk tohumu, Arap zamkı, fındık, susam ve deridir. Başlıca ithalat malları ise tekstil ürünleri, motorlu araçlar, makineler, petrol ve elektrik malzemeleridir.
🐄 HAYVANCILIK
Sudan’da hayvancılık çok önemlidir. Ülkenin sahip olduğu hayvan varlığı, 8 milyon büyükbaş, 6 milyonun üstünde keçi ve 2 milyon deveden oluşmuştur. Sudan’da bunlardan başka fildişi ve timsah derisi ticareti de çok canlıdır.
🏙️ ŞEHİRLER VE ULAŞIM YOLLARI
Beyaz Nil ile Mavi Nil’in birleştiği yerde Sudan’ın başkenti, 1 milyon nüfuslu Hartum Şehri yer alır. Deniz yüzeyinden 360 metre yükseklikte olan Hartum, güzel ve modern bir şehirdir. Ülkenin bütün ulaşım yollarının merkezinde bulunan bu şehir, aynı zamanda memleketin en önemli kültür merkezidir. Burada bazı yüksek okullar ve bir üniversite bulunur. Sudan’ın, Hartum’dan sonra, en kalabalık şehri 299.401 nüfuslu Omdurman Şehridir. Vadi Halfa (11.600 nüfuslu), Nil Irmağı üzerinde en önemli şehir limanıdır. Kızıl Deniz kıyısında bulunan Port Sudan Şehri, Sudan ülkesinin ticaret trafiğini düzenler. Sudan’ın ulaşım yollarını, 3.400 km. uzunluğundaki karayolları ağı, 3.450 km.’lik demiryolları hattı ve Nil Nehri üzerinde bulunan nehir yolları teşkil etmektedir. Hava ulaşımının da önemli bir yeri vardır.