Güney Yarımküresinin en kuytu köşelerini, bu arada Güney Kutbu Kıtası Antarktika’yı ilk keşfe çıkan gemicilerin ülkelerine döndükleri zaman anlatacak çok şeyleri vardı. Başlarından geçen olaylar, karşılaştıkları hayvanların huyları hiç de inanılmayacak cinsten değildi. Penguenlerle ilgili anlattıklarına pek az kimsenin aklı yatıyordu: Bunlar yüzücü hayvanlardır. Yumurtlamak için karaya çıkıyorlar. Uzun gagaları ve iki tane kanatları var. Vücutları çok tıknaz yapılı olduğundan uçamıyorlar. Ayakları da çok kısa, diyorlardı. Ömürlerinde penguen görmemiş olan Avrupalılariçin böyle bir hayvanı göz önüne getirmek oldukça güçtü. Ama daha sonraki yıllarda penguenler üzerinde yapılan çeşitli gözlemler bu açıklamaların doğruluğunu ortaya koydu.
🐦 PENGUENLER KUŞTUR…
Penguenler görünüşleriyle kuşları pek hatırlatmayan hayvanlardır.
- Vücutları iri ve tıknaz yapılıdır.
- Geri taraflarında olan ayakları kısa ve güçlüdür.
- Bunların yardımıyla dimdik yürürler.
- Kafaları kısa ve kunt yapılı bir boynun üzerine oturmuştur.
- Bütün bu dış görünüşlerine rağmen penguenler birer kuştur: Yumurtlayıp çoğalırlar.
- Gagaları vardır. Bu çok sağlam yapılı bir organdır.
- İkişer kanatları vardır, ama bunlarda uçmaya yarayan telekler yoktur.
- Kanatları yalnız suda yüzmelerine yarar.
- Tüy örtüsüne gelince, bunlar penguenlerin her tarafına eşit biçimde dağılmıştır.
- Tüyler kısa ve düzlemsidir.
- Birbirleri yanı sıra balık pulları gibi sıralanmışlardır.
- Böylece penguenlerin vücutlarını kalın ve su geçirmez bir manto gibi örterler.
🫂 VE YALNIZLIKTAN HOŞLANMAZLAR
Penguenler yılın büyük bir bölümünü sularda geçiren “kuş“lardır.
Bazı sosyoloji bilginleri insanı “toplumsal bir hayvan” olarak tarif ederler. Ama bu söz aslında penguenler için söylenmiş olsa gerektir.
Her ne kadar gerçek anlamda bir toplum düzeni içinde yaşamasalar bile penguenler yalnızlığı hiç sevmezler.
Suda olsun, karada olsun daima sürülerle dolaşırlar.
Su, penguenlerin en çok hoşlandıkları bir ortamdır.
Penguenlerin o tıknaz vücutlarını meydana getiren maddenin çoğu yağdır.
Bu yüzden hiç de göründükleri kadar ağır değildirler.
Vücutlarının bir füze gibi silindirik biçimli olması da suda kıvrak hareket etmelerini, hızla yüzebilmelerini sağlar.
Balıklarla hiç çekinmeden yarış edebilirler.
Bu yüzden iyi bir balık avcısı olarak tanınmışlardır.
Penguenler ne yer, dendiği zaman akla ilk önce balık gelir.
Yakalayabildikleri bütün balıkları yerler. Yemek listeleri zengindir.
Gözleri uzak mesafedeki şeyleri seçemez, ama suyun derinliklerini pekâlâ görebilirler.
Penguenler yumurtlamak ve kuluçkaya yatmak için suları bir süre için terk ederler. Bütün sürü toplu hâlde karayaçıkar.
Burası “kabile“nin geçen yıl kuluçka devresini geçirdiği yerdir. Penguenler aynı yeri bulmakta güçlük çekmez.
Bu, gerçekten penguenlere has bir içgüdüdür.
Karaya çıkınca dişi penguen bir veya en fazla iki tane yumurtlar.
Bu sırada erkek penguen dişisinin etrafında dolanıp durur.
Kuluçka döneminde hayvan yumurtayı ayaklarının arasına alır ve karın tüyleri arasında saklar.
Beş altı hafta süren bu kuluçka döneminde erkek penguen dişisine gerekli besinleri taşır.
🐣 PENGUEN YAVRULARI
Yavrular yumurtadan çıktıkları zaman bütün vücutları “battaniye“yi andıran kalın bir tüy tabakasıyla örtülüdür.
Yeni doğan yavrunun iştahı yerindedir.
Baba penguen gerek ana, gerek yavru penguenin beslenmesini sağlamaya devam eder. Ana penguen ise yavrusunu hiç yalnız bırakmaz.
Çünkü ailenin dışındaki yabancı penguenler yavruyu çalmak için dört gözle beklemektedirler.
Hatta yavru penguen yırtıcı kuşlar için de iyi bir av sayılır.
Bu yüzden dişi penguen yavrusunu dizinin dibinden ayırmaz.
Yavrunun büyümesi birkaç ay sürer.
Ana veya babasının boyuna eriştiği zaman artık bağımsız bir hayvan gibi kendi başına sürüye katılır.
Yavru büyüdükçe vücudundaki ince tüyleri atar, yeni bir elbise giyer.
Bu, onu soğuk sulardan korumaya elverişli kalın bir mantodur.
Artık genç penguenin suya dalma zamanı gelmiştir.
Penguen sürüsü yavaş yavaş yeniden denize açılır.
❓ PENGUEN BİRAZ SAF BİR HAYVANDIR
Penguenlerin zeki oldukları hiçbir zaman söylenemez.
Bununla birlikte sevimli, insana yakın, yumuşak huylu hayvanlardır.
Üstelik çok da mütecessistirler (meraklıdırlar). Bu konuda ayılardan hiç de geri kalmazlar.
Ama bu merak hissi onlarda çok pasiftir.
Kıyıda renkli bir taş parçası, bir kemik veya yabancı bir şey gördükleri zaman saatlerce ona bakıp dururlar.
Hiçbirinin kalkıp bu acayip nesnenin yanına gitmek, ne olduğunu araştırmak aklına gelmez.
Eh, ne de olsa penguen “kuş beyinli” sayılır.
📋 SINIFLANDIRMA
- Dal: Omurgalılar (Vertebrata)
- Sınıf: Kuşlar (Aves)
- Alt-Sınıf: Teleksizler (Impennes)
- Takım: Perdeli-ayaklılar (Palmipedidae)
- Alt Takım: Penguenler (Sphenisciformes)
- Familya: Penguengiller (Spheniscidae)
- Cins ve Türler: Çok çeşitlidir.
📏 KARAKTERİSTİK SAYILAR
👑 PENGUEN TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ
- Altın Penguen (Eudyptes chrysolophus): Gözlerinin üzerinde puhu kuşununki ne benziyen tüyleri vardır. Sorgucu andıran bu tüyler turuncu renktedir.
- İmparator Pengueni (Aptenodytes Forsteri): Güney Kutbu yakınlarında yaşar. boyundadır. Kış mevsiminde yumurtlayan bu hayvan penguenlerin en büyüklerindendir.
- Gözlüklü Penguen (Spheniscus demercus): Penguengiller familyasının en iyi tanınan bir cinsidir. Hayvanat bahçelerinde gördüğümüz penguenlerin çoğu bu cinstendir. Gözlüklü penguene Güney Afrika kıyılarında rastlanır. Natal ve Angola bölgelerine doğru çıktığı da olur. Bu hayvan soğuk bölge pengueni sayılmaz. Ilıman iklimlere kolayca alışır.
- Kalçası Düşük Penguen (Pygoscelis antarctica): Güney Kutbu kıtasının Kalçası Düşük pengueni kendi cinsinden olan bütün penguenler gibi çok acayip alışkanlıklara sahiptir. Kalçası Düşük penguen çok iyi bir yüzücüdür ama bir tehlike sezecek olursa sulardan çıkıp karaya sığınır. Hatta tehlikenin karadan geldiğini görse bile suya dönmek istemez. Karada yüksekçe yerler arar. Kurtulamayacağını anlarsa bir tepenin üzerine çıkar ve burada ölümünü bekler.
- Küçük Penguen (Eudyptula minor): Avustralya’nın Güney Buz Denizi’ne bakan kıyılarında ve buna yakın adalarda yaşar. Boyu kadardır. Göğsü beyaz ve öteki bölümleri mavimsi tüylerle kaplıdır.
- Kral Penguen veya Patagonya Pengueni (Aptenodytes patagonica): Kral penguenleri Güney Buz Denizi ve Güney Amerika’nın Patagonya kıyılarında yaşar. Bu cins penguenin on iki türü vardır. Bu türlerden bazıları daha kuzey bölgelerde yaşamaktadır. Kral penguenleri uzun süre kıyıdan uzakta yaşadıktan sonra kışın en soğuk günlerinde yumurtlamak üzere karaya çıkarlar. En korkunç kar fırtınaları, en şiddetli rüzgârlar bile Kral penguenini yıldıramaz. Isı sıfırın altında ‘a düştüğü zamanlarda bu hayvanlar normal yaşayışlarına devam ederler. Kral pengueni karaya çıktıktan sonra yumurtlar, kuluçkaya yatar ve yumurtadan çıkan yavrularının bakımıyla uğraşır. Kral penguenleri kendilerini ve yavrularını amansız soğuktan koruyabilmek için sürülerle dolaşır ve birbirlerine yaklaşarak ısınmaya çalışırlar. Hatta meydana getirdikleri ısınma çemberlerininkenarındakiler yerlerini nöbetleşe içerideki ısınmış arkadaşlarıyla değiştirirler. Bu, penguen topluluğu için gerçekten ilgi çekici bir işbirliği örneğidir. Yavruları soğuktan korunmak için ana ve babalarının ayakları arasında dolaşıp dururlar.
- Dev Dalgıç (Megadyptes): Boyuna bakılırsa bu hayvan Dev Dalgıç adına hiç de lâyık değildir. Çünkü uzunluğu ‘yi aşmaz. Yeni Zelanda’nın güneyinde ve buna komşu güney adalarının kıyılarında yaşar.