Mezopotamya, Fırat ve Dicle nehirlerinin birleştiği yerde nasıl bir uygarlık merkezidir? Orta Asya’dan göç eden Sümerler 6000 yıl önce buradaki en eski uygarlığı nasıl kurdu? Ur, Uruk ve Lagaş gibi ünlü şehir devletlerinin inanç ve gelenekleri nelerdir?
🏛️ MEZOPOTAMYA VE SÜMERLER
(En eski uygarlık merkezlerinden biri)
Mezopotamya, Fırat ve Dicle nehrinin denize dökülmeden birleştikleri yere Romalıların verdiği addır. Bu iki nehre birleştikten sonra Şattülarap adı verilmektedir.
Coğrafyası
- Bu nehirlerin meydana getirdiği mübit (bereketli) topraklar üzerinde, Orta Asya’dan sonra dünyanın en eski ve büyük uygarlık merkezleri doğmuştur.
- Mezopotamya tarih yönünden iki bölgeye ayrılır:
- Aşağı Mezopotamya: Bağdat’tan Basra Körfezi’ne kadar uzanan kısım (Kalde, Sinear ve Elam).
- Yukarı Mezopotamya: Kuzeyindeki kısım (Asur).
Sümerler
- Tarih: Sümerler bundan 6000 yıl önce Orta Asya’dan göç ederek Güney Mezopotamya’ya gelmişlerdir ve buradaki en eski uygarlıkları kuran insanlardır.
- Gelişim: Sümerler bölgedeki bataklıkları kurutmuş, küçük köyleri geliştirerek siteler ve şehirler haline getirmişlerdir.
- Şehirler: En ünlü şehirleri; Ur, Uruk, Lagaş, Larsa, Kiş‘tir. Bu şehirlerin her birinin başında bir yönetici bulunurdu.
- İnanç: Mezopotamyalılar yer, gök ve güneş tanrıları gibi doğal tanrılara taparlar ve onların heykellerini tapınaklarında bulundururlardı. Her tanrının bir görevi vardı.
- İlginç Gelenek: Ur şehrinde yapılan kazılarda, Mezopotamyalı erkeklerin savaşa giderken tapınaklara bıraktıkları mankenler (heykeller) bulunmuştur. Bu mankenlerin, kendileri savaşırken yerlerine tapındıklarına ve bu sayede savaşı kazanacaklarına inanılırdı.