🏛️ Mezopotamya’da İlk Uygarlık
Yeryüzündeki ilk büyük uygarlık yapıları M.Ö. 3600 yıllarında Mezopotamya’da Sümerler tarafından kurulmuştur. Arkeolojik kazılar, İsa’nın doğumundan önce Mezopotamya’da ileri ve uygar bir toplumun yaşadığını ortaya koymuştur.
Sümerler:
- Çivi yazısını icat ettiler.
- Pişmiş tuğladan ilk evleri yaptılar.
- Bataklıkları kuruttular, toprakları kanallarla suladılar.
- İlk tarım araçlarıyla toprağı işleyip ürün aldılar.
Mezopotamya yaklaşık 3600 yıl boyunca zengin ve güçlü devletlerin merkezi olmuştur.
🌊 İki Irmak Arasındaki Topraklar
Mezopotamya, Asya’nın güneybatısında Fırat ve Dicle nehirleri arasında yer alır. Bu iki nehir, bölgeye hayat verir ve adını kazandırır: “Mezopotamya” Yunanca “mesos” (arasında) ve “potamos” (ırmak) kelimelerinden türetilmiştir.
Eskiden:
- Fırat ve Dicle çok daha fazla su taşırdı.
- İklimi yumuşatır, alüvyonlarla toprağı beslerdi.
- Her türlü ürün kolayca yetişirdi.
🌾 Tarım ve Hayvancılık
Mezopotamya’da:
- Buğday, arpa, üzüm, hurma, nar gibi ürünler yetişirdi.
- Arpa bira yapımında kullanılırdı.
- At, sığır, domuz, koyun beslenirdi.
- Irmaklarda bol balık avlanırdı.
Bölge üçe ayrılır:
- Yukarı Mezopotamya (dağlık)
- Orta Mezopotamya (en önemli bölge)
- Aşağı/Güney Mezopotamya (nüfus yoğun)
Topraklar düz ve savunmasız olduğu için sık sık savaşlara sahne olmuş, farklı kavimlerin egemenliği altına girmiştir.
👑 Sümerler ve Akatlar
Sümerler:
- Mezopotamya’nın ilk halkıdır.
- Orta Asya’dan göç ettikleri sanılmaktadır.
- Kentleri: Ur, Uruk, Lagaş, Larsa, Kiş
Akatlar:
- M.Ö. 3000’lerde Suriye ovalarından Mezopotamya’ya geldiler.
- Kalde’nin kuzeyine yerleştiler.
- Başkentleri: Agade
- İlk hükümdarları: Sargon
- Sargon M.Ö. 2850’de Mezopotamya’yı egemenliği altına aldı, Suriye ve Fenike’yi ele geçirdi.
Mezopotamya, insanlık tarihinin en eski ve en etkili uygarlıklarından birine ev sahipliği yapmıştır. Sümerler ve Akatlar, yazıdan tarıma, şehircilikten yönetime kadar birçok alanda ilkleri başarmışlardır.