🧠 Menenjit Nedir?
Menenjit, merkezi sinir sistemini çevreleyen üç beyin zarı (sert zar, örümceksi zar, ince zar – birlikte “menenj” olarak adlandırılır) üzerinde mikropların oluşturduğu iltihaplı hastalıktır. Bu zarlar, beyin ve omuriliği koruyan “beyin-omurilik sıvısı” ile çevrilidir.
⚠️ Sarı Menenjit
- Etken mikrop: Neisseria meningitidis (eski adıyla Wechselbaum kok’u)
- Görünüm: Fasulye tanesi biçiminde çift bakteriler
- Yerleşim: Boğaz, bademcik, burun arkası > kana karışarak beyin zarlarına ulaşır
- Taşıyıcılar: Sağlıklı kişiler mikrobu taşıyabilir ve tükürük damlacıklarıyla yayabilir
Belirtiler:
- Üşüme, titreme, yüksek ateş
- Şiddetli baş ağrısı, halsizlik, baygınlık
- Dudak, burun ve yüzde içi su dolu kabarcıklar (uçuk benzeri)
- Ense sertliği, baş öne eğilemez
- Bel ve bacak kaslarında sertlik > “Tüfek tetiği durumu”
- Karın çökmesi, kabızlık, deri döküntüleri
- Sayıklama, bağırma, çağırma
Teşhis:
- Belkemiğinden omurilik sıvısı alınarak incelenir
Tedavi:
- Sülfamid ve antibiyotikler (penisilin, aureomisin, terramisin)
- Serum tedavisi artık nadiren uygulanır
- Hasta izole edilmeli, beslenme desteklenmelidir
🧬 Diğer Menenjit Türleri
- Aseptik Menenjit: Virüs kaynaklı, öldürücü değildir ama tehlikelidir.
- Coxackie Menenjiti: İlk kez ABD’de Coxackie şehrinde görülmüştür.
- Lenf Menenjiti: Farelerle taşınan virüs kaynaklı, sakatlık bırakmaz, kendiliğinden iyileşir.
- Tüberküloz Menenjiti: Verem mikropları kana karışarak beyin zarlarına ulaşır.
- Pnömokok Menenjiti: Zatürree mikropları (pnömokoklar) beyin zarlarına geçebilir.
- Frengi Menenjiti: Frengi mikrobu beyin zarlarına yerleşebilir.
- Kafa Travmasına Bağlı Menenjit: Kafatası çatlaması sonucu doğrudan beyin bölgesinde iltihap oluşur.
Menenjit, doğrudan beyin zarlarını etkileyen ve insan sağlığı için ciddi tehdit oluşturan bir hastalıktır. Erken teşhis ve etkili tedavi ile ölümcül sonuçlar önlenebilir. Her türü farklı mikroplarla ilişkilidir ve tedavi şekli hastalığın kaynağına göre belirlenir.