Barajın Kurulduğu Yer
Keban Barajı, Elazığ’ın 45 kilometre kuzeybatısında, Malatya’nın 65 kilometre kuzeydoğusunda, Karasu ve Murat nehirlerinin birleştiği yerden 10 kilometre aşağıda, nehrin aktığı en dar boğazlardan birinde kurulmuştur.
Son yıllarda Türkiye coğrafyasını okurken artık Van Gölü’nden sonra Keban Baraj Gölü’nün adı geçiyor. Birkaç yıl öncesine kadar köylerin, vadilerin, tepelerin ve yeraltı mağaralarının bulunduğu bu bölgede şimdi çok geniş ve derin bir göl var.
Modern teknikle insan gücünün birleşmesiyle meydana getirilen bu yapay göl, Türkiye’nin coğrafyasını değiştirdiği gibi bölgenin kalkınmasında da büyük rol oynuyor.
Barajın Özellikleri
Keban Barajı, yükseklik, hacim ve kapasite bakımından Türkiye’nin en büyük barajıdır. Barajın gerisinde, Van Gölü’nden sonra Türkiye’nin en büyük gölü meydana gelmiştir. 687 km²’lik alanda 30 milyar m³ su hacmine sahiptir. En derin yeri 160 metredir.
Barajın gövde yüksekliği nehir tabanından 167 metre, temelden ise 211 metredir. Barajın üst uzunluğu 1.125 metredir. Kaya dolgu barajda kullanılan kaya ile Türkiye’nin etrafını yarım metre yüksekliğinde taş duvarla çevirmek mümkündür.
Elektrik Üretimi
Barajın ana amacı elektrik üretimidir. Santral binasında her biri 155 bin kilovat kapasiteli sekiz jeneratör bulunmaktadır. 1980 yılına kadar dört jeneratör faaliyete geçmiştir. Diğer dört jeneratör sonraki yıllarda devreye alınacaktır.
Üretilen enerji, 380.000 voltluk iki hatla Ankara ve daha uzak bölgelere, 154.000 voltluk hatlarla doğu ve güneydoğuya, 15.000 voltluk hatlarla ise yakın çevreye iletilmektedir.
1980 yılında Keban Barajı, Türkiye’de üretilen toplam elektrik enerjisinin %24’ünü sağlamıştır. Aynı yıl Türkiye Elektrik Kurumu’na bağlı hidroelektrik santrallerin ürettiği enerjinin %56’sı Keban’dan karşılanmıştır.
Sanayiye Katkısı
Keban Barajı’ndan elde edilen enerjiyle birçok sanayi tesisi beslenmektedir:
- Seydişehir’de alüminyum
- Güleman’da ferrokrom
- Divriği’de demir-çelik
- Maden’de bakır ve süper fosfat
- Ergani’de elektrolitik bakır tesisleri
Barajın temelden yüksekliği, 70 katlı bir gökdelen yüksekliğine eşdeğerdir. Bu devasa yapı, Türkiye’nin enerji ihtiyacını karşılamada stratejik bir rol üstlenmektedir.