İzlanda, neden “Buzlar Ülkesi” olarak anılır ve Kuzey Kutbu’nun hemen altında bulunmasına rağmen nasıl ılıman kalır? Kuzey Amerika ve Avrasya plakalarının ayrıldığı yerde yer alan İzlanda, volkanik aktivite, Vatnajökull Buzulu e Gulf Stream akıntısının birleşimiyle nasıl bir jeolojik yapıya sahiptir?
🇮🇸 İZLANDA: Buz ve Ateşin Ülkesi
İzlanda (Iceland), Atlas Okyanusu’nun kuzeyinde, Kuzey Kutup Dairesi’nin hemen altında yer alan bir ada ülkesidir. “İslanda” adı “Buzlar Ülkesi” anlamına gelir ve bu ad, ülkenin buzullar ve volkanik aktivitenin birleşimiyle şekillenmiş çarpıcı jeolojik yapısını yansıtır.
Coğrafya ve Jeolojik Yapı
- Buz ve Ateşin Ülkesi: İzlanda, Kuzey Amerika ve Avrasya tektonik plakalarının ayrıldığı Orta Atlantik Sırtı üzerinde yer alır. Bu jeolojik konum, ülkede yoğun volkanik aktivite (sönmemiş yanardağlar) ve jeotermal enerji (sıcak su kaynakları, gayzerler) olmasına neden olur.
- Buzullar: Ülkenin yüzölçümünün önemli bir kısmını buzullar kaplar. Vatnajökull Buzulu (alanı 8.500 km²), Avrupa’nın en büyük buzullarından biridir.
- İklim: Ada, Kuzey Kutup Dairesi’ne yakın olmasına rağmen, Meksika Körfezi’nden doğan Gulf Stream sıcak su akıntısının etkisi altındadır. Bu etki, güney kıyılarının beklenenden daha ılıman olmasını ve geniş otlakların yeşermesini sağlar.
Ekonomi ve Yaşam
- Balıkçılık: İzlanda’nın başlıca gelir kaynağıdır. Sığ kıyılarında bol miktarda morina ve ringa balığı bulunur ve modern usullerle avlanır.
- Hayvancılık: Soğuk iklime uymayan büyükbaş hayvanlar yerine koyun yetiştiriciliği yaygındır.
- Enerji: Ülke, büyük ölçüde volkanik aktivitenin sağladığı jeotermal ve hidroelektrik enerjiye dayanır. Bu durum, İzlanda’yı enerji açısından neredeyse tamamen bağımsız ve temiz bir ülke yapmıştır.
- Ulaşım: İzlanda, Avrupa ve Kuzey Amerika arasındaki hava trafiğinin önemli uğrak noktalarından biridir.