İnek kocaman uslu bir hayvandır. İyiliği de büyük, nemli gözlerinden okunur. Boynuzları vardır, ama onları hiç bir zaman insanlara veya hayvanlara eziyet için kullanmaz. Onun öldürücü silâhı kuyruğudur. Kendini rahatsız eden sinek ve böcekleri kuyruğuyla öldürür. Prensipleri «her şeyi telâşlanmadan yapmak» tır. İnek ile sığır yerken, çalışırken diğer işlerini yaparken hiç acele etmez. Ailede tek aceleci danadır. Diğer yavrular gibi atlar, zıplar, merakla her tarafı tetkik eder. Dana iki, üç yaşına geldi mi artık büyümüş sayıl1ır ve anası, babası gibi durulur. Tabiî bütün bunlar o yaşa varabildiği takdirde olur. Çünkü biz çoğu zaman dananın etini yer, derisinden ayakkabı yaparız. Büyüyen dana erkekse sığır dişi ise inek adını alır. Kuvvetli bir hayvan olur ve araba veya pulluğu çeker. O zaman öküz diye anılır. Damızlık olarak kullanılacak ise Boğa adını alır.
TÜRKİYE’DE SIĞIR IRKLARI
- Boz İnek (Plevne Irkı): Batı Anadolu ve Trakya’da çok vardır. Kurşunimtrak beyaz renkte olan bu inekler bol süt verirler.
- Yerli Kara İnek: Daha çok Yozgat, Samsun, Kastamonu, Çankırı, Çorum ve diğer orta Anadolu illerinde bulunur. Bu ırkın inekleri yılda 500-600 litre kadar süt verirler. Eti de makbul tutulur.
- Doğu Kırmızı İnek: Daha çok kuzey Anadolu ile kuzeydoğu Anadolu bölgelerinde bulunur. Rengi parlak kahverengidir. Kasaplık olarak beslenirse de çok bol süt vermemesinden ötürü makbul tutulur.
- Güney Kırmızı İnek (Silifke ırkı): Akdeniz bölgesi ile güney Anadolu bölgesinde bulunur. Renkleri koyu kahverengidir.
- Montafon İneği (Avusturya Irkı): Yılda 3-4 bin litre süt verirler. Türkiye’de Devlet Çiftlikleri’nde saf ırk olarak üretildikleri gibi yerli ırklarla çaprazlanıp bol süt veren melez ırklar da elde edilmektedir.
İNEK VE SIĞIR’IN KÜNYESİ
| Özellik | Değer |
| İnek Boyu | 1,5 metre yükseklik |
| İnek Ağırlığı | 600 kilo civarında |
| Öküz Ağırlığı | 1000 kiloya verebilir |
| Yaşam Süresi | Ortalama 18 yaşına kadar yaşayabilir |
| Hız | Saatte 4 kilometre hızla yürür |
| Doğurma Yaşı | 2,5 yaşından 10 yaşına kadar |
| Gebelik Süresi | 9,5 ay kadar, ortalama 284 gün |
| Boğa Damızlık Yaşı | 2,5 yaşından başlar, 8-9 yaşına kadar kullanılabilir |
| İyi Bakımlı Boğa Aşımı | Yılda 30-40 ineğe aşım yapabilir |
1,5 Günlük Yiyecek Listesi şöyledir: 7.5 kilo saman, 10 kilo mısır, 3.6 kilo küspe, 3 kilo arpa.
İnek, kendi ağırlığının üç misli ağırlıkta yük çekebilir.
🏡 Modern Ahırda Yaşam
Bunlar gerçekten talihli ineklerdir. Modern biçimde yapılmış ahırlarda yaşarlar. Buraları çok temiz, aydınlık ve her türlü konforu olan yerlerdir: yemliğinin yüksekliği ayarlıdır, su çeşmeleri vardır, yataklık otları her zaman taze ve temizdir. Bu ahırlarda hiç sinek olmadığı için inekler rahat rahat yaşarlar ve çok süt verirler.
🌿 Otlakta
İnek taze ve kuru ot, yani saman yer, ama havuç ve pancar verildiği zaman almazlık etmez. Tuzu çok sever. Dağlardaki otlaklarda inekler bütün yaz otlamaları için açıkta bırakılır. Çiftçinin otları kış için topladığı ovalarda ise inek sadece sonbaharda dışarı otlamaya bırakılır ve çiftçilerin topladıkları otlardan kalan artıkları yer.
🐂 Yabani Öküzün Tarihçesi
Tabiî Bilimler Tarihi üzerinde araştırma yapanlar, dünyadaki ilk öküzün yabanî öküz olduğunu söylerler. Bu hayvanın fosilleri Avrupa’nın birçok yerlerinde bulunmuştur; demek ki öküz birkaç milyon yıl önce de bizim memleketimizin otlarını yiyormuş. Bulunan fosillerden örnek alınarak yabanî öküzün iskeletini mümkün olduğu kadar doğru yapmak imkânı bulunmuştur. Yabani öküzün şimdiki öküzden daha yüksek, boynuzlarının daha kalın, kuyruğunun daha uzun olduğu anlaşılmıştır.2
Yüzyıllar geçtikçe devamlı avlar ve azalan otlaklar yüzünden bu cins yaba3nî öküzlerin yavaş yavaş ortadan kayboldukları görülmüştür. Bu hayvana bugün rastlamanın imkânı yoktur. Son yabanî öküzler Polonya’da yaşıyorlardı, 1627’de hepsi öldürüldü. Büyük mamut ve diğer tarih öncesi hayvanlar gibi yabanî öküz de ortadan kalktı. Yerini kendinden daha küçük ve uysal olan sığır, inek gibi torunlarına bıraktı.
💰 DÖRT AYAKLI HAZİNE (Ürünler)
- Süt ve Süt Ürünleri: Lor peyniri, yoğurt, peynir, tereyağı, kaymak, korserve süt, yapıştırıcı madde, galalith
- Mezbaha Ürünleri: Et, dipük (?), ilaç, serum, deri, sığır yağı, kemik
