Rönesans’ın en büyük bilim insanlarından Galileo Galilei’nin, Pisa Üniversitesi’ndeki ilk çalışmalarından Padova’daki astronomi keşiflerine uzanan kariyeri.
Galileo Galilei: Bilimin Önündeki Perdeyi Kaldıran Rönesans Dehası
1589 yılında, İtalya’nın Pisa şehri üniversitesinde dünyaca ünlü bir profesör vardı. 25 yaşındaki bu genç ve bilgili profesör, çağının en büyük bilim adamlarına bile akıl hocalığı ediyor, yeni bazı teoriler üzerinde onlarla sık sık tartışıyordu. Batı’nın yetiştirdiği en büyük bilim adamlarından biri olan bu genç bilgin GALİLEO GALİLEİ idi.
Galilei’nin İlk Çalışma ve Araştırmaları
Galilei, 1564 yılında Pisa’da doğmuştu. Küçük yaşta zekâsı ve bilgisiyle dikkati çekmişti. Durmadan çalışıyor, fırsat buldukça bazı basit fizik deneyleri yapıyordu.
- Sarkaç Salınımı: Henüz yirmi yaşındayken, Pisa’daki büyük kilisenin tavanından sarkan bir âvizenin sallandığını görerek, zamanı sarkaç salınımlarına göre ölçme düşüncesini ortaya attı.
- İcat: 23 yaşında cisimlerin yoğunluğunu suya daldırarak ölçmeye yarayan «hidrostatik terazisi»ni buldu.
- Öğretim Metodu: Galilei, dersini verdikten sonra öğrencilerini yanına alarak dışarıya çıkar ve öğrettiklerini deney yaparak gösterirdi. Bu, o çağa kadar kitaplardan ezberletme sistemi uygulayan diğer profesörlerden bütünüyle ayrıydı.
- Pisa Kulesi Deneyi: Galilei, Pisa Kulesi’nin tepesinden demir, pamuk, taş vb. gibi çeşitli cisimler atarak, bunların kaçar saniyede yere düştüklerini ölçtü. Bu deneyinde şu önemli sonuca ulaştı: «Bütün cisimler, ağırlıkları ve onları meydana getiren maddeler ne olursa olsun aynı kanuna göre düşerler.»
Galilei’nin bu ileri görüşlü öğretim sistemi, üniversitedeki bilim adamlarının kıskançlığına sebep oldu. Rahat çalışamayacağını anlayan Galilei, kısa bir süre sonra Venedik’in çağırışı üzerine Pisa Üniversitesi’nden ayrıldı.
Padova Üniversitesi ve Kopernik Teorisi
Galilei, Venedik’in Padova Üniversitesi’nde matematik profesörlüğü görevine atandı. Burada yakın bir ilgi gören Galilei, bütün varlığıyla çalışmaya başladı. Amacı, o çağa kadar kabul gören Ptolemaios (Batlamyus)’un Dünya merkezli (Jeosantrik) teorisinin yanlışlığını ortaya çıkarmaktı. Bunun yerine, Nikola Kopernik’in Güneş’in sabit olup Dünya’nın öbür gezegenlerle birlikte onun etrafında döndüğü (Helyosantrik) tezini kesin sonuçlarla ispatlamak istiyordu.
Galilei’nin Büyük Keşfi: Teleskop
Uzun bir çalışma dönemi sonunda Galilei 1609’da gökyüzünü istediği gibi inceleyebileceği büyük bir **dürbün (teleskop)** yapmayı başardı. Bu alet, o çağa kadar bilinmeyen birçok sorunun cevabını verecekti. Galilei, kendi adını taşıyan özel dürbünüyle ilgi çekici birçok şey keşfetti:
- Samanyolu’nun Keşfi: O çağa kadar gökyüzünün belirli bir yerini kaplayan Samanyolu, geniş bir sis tabakası sanılırdı. Galilei, bunun **milyarlarca yıldızdan meydana geldiğini** keşfetti.
- Kopernik’in İspatı: Bu keşif, Kopernik’in ortaya koyduğu hipotez (varsayım)’in de doğruluğunu ispatlamış oldu.
- Mikroskop Geliştirilmesi: Bütün bunlardan ayrı olarak Galilei, mikroskop üzerinde de uğraştı ve o çağda ilkel bir durumda olan bu âleti geliştirerek, kolayca yararlanılabilen bir duruma getirdi.