DEVE — ÇÖL GEMİSİ

Arabistan çöllerinin kızgın kumlarını aşabilen tek hayvan deve olduğundan ona “çöl gemisi” denir. Ülkemizde de yetiştirilir: İç Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Ege ve Akdeniz bölgelerinde yaklaşık 65.000 adet deve vardır. Bunlar uzun tüylü Orta Asya devesi (iki hörgüçlü) ile Afrika devesi (tek hörgüçlü) türlerinin karışımıdır. Genellikle yük taşımada kullanılır. “Aşiret”, “tavus”, “buhur”, “teke” gibi cinsleri vardır.

🧬 ANATOMİK ÖZELLİKLER

Ayak yapısı: İki parmaklıdır. Parmakların iç yanları nasır gibi sertleşmiştir → kumda batmadan yürür.
Yüz yapısı: Uzun ağız ve burun, etli göz kapakları, ince burun delikleri → kumdan korunma sağlar.
Mide yapısı: Üç odalıdır (işkembe, börkenek, şirden). İşkembe çeperlerinde su keseleri vardır → günlerce susuz yaşayabilir.
Hörgüçler: Yağ birikintisidir. Açlıkta bu yağla beslenir. Uzun sürede hörgüçler boşalır.

📏 FİZİKSEL ÖZELLİKLER

Yükseklik: 2 m (hörgüç tepesine kadar)
Boy: 3 m
Ağırlık: 400 kg
Hız: Yürüyüş 4–5 km/s, koşma 18–20 km/s
Günlük yürüyüş: 40 km
Taşıma gücü: 300 kg
Su tüketimi: Bir kerede 100 litre, günde 185 litreye kadar
Ömür: Ortalama 20–25 yıl, bazıları 30–35 yıl
Kullanım: Taşıma, süt, et, yağ, deri

💪 DAYANIKLILIK

Az besinle günlerce tok kalabilir
Tuzdan hoşlanır
Deri, kemik parçaları bile yer
Günde 7–8 saat hiç durmadan yürür
Soğuk, fırtına, kaygan zemin etkilemez
150–170 kg yükle bir hafta dayanabilir

🧠 DAVRANIŞLAR

İnatçıdır → bir kez oturursa kalkmaz
Küçük hayvan veya taşla korkutulursa kalkar
Saldırıya direnmez, bağırır ve tükürür

🧬 SINIFLANDIRMA

Türler:
- Tek hörgüçlü deve (Camelus dromedarius)
- İki hörgüçlü deve (Camelus bactrianus)
Familya: Devegiller (Camelidae)
Alt takım: Gevişgetirenler (Ruminantia)
Takım: Çift parmaklılar (Artiodactyla)
Sınıf: Memeliler (Mammalia)

🐪 TEK HÖRGÜÇLÜ DEVE

Afrika’da yaşar
Hörgüç sırtın ortasında
Yükseklik: 3 m
Kıllar kısa, renkleri gri, esmer, kırmızımsı, beyaz
Bazı türlerde lekeler vardır
Asya devesinden daha hızlı ve dayanıklıdır
İki hörgüçlü devenin atası olduğu sanılır