CEVDET SUNAY

👤 Kimliği ve Erken Yaşamı

Doğum: 1899, Trabzon.

Baba: Alay Müftüsü Sabri Bey.

Askeri eğitim: Kuleli Askeri Lisesi.

I. Dünya Savaşı sırasında 1917’de cepheye gönderildi, Harbiye’yi tamamlamadan topçu subay adayı oldu.

1918’de Filistin-Tülkeren’de yaralandı ve İngilizlere esir düştü.

Babasıyla birlikte Mısır’da esir kampında kaldı, savaş sonrası serbest bırakıldı.

⚔️ Kurtuluş Savaşı ve Sonrası

  • 1920: Ankara’ya geçerek İstiklal Savaşı’na katıldı.
  • Güney Cephesi’nde Fransızlara karşı savaştı.
  • Batı Cephesi’nde Eskişehir, Sakarya, Büyük Taarruz ve İzmir’in kurtuluşunda görev aldı.
  • 1925–26: Yüzbaşı rütbesiyle Harp Okulu’na devam etti.
  • 1927: Topçu Atış Okulu’nu, 1930: Harp Akademisi’ni bitirdi.

🎖️ Askeri Kariyeri

  • 1943: Albay
  • 1949: Tuğgeneral
  • 1950: Genelkurmay Harekât Dairesi II. Başkanlığı
  • 1953–55: 33. Tümen ve 9. Kolordu Komutanlığı
  • 1957: Harekât Dairesi Başkanlığı
  • 1958: Orgeneral ve Genelkurmay Başkanı

🏛️ Cumhurbaşkanlığı

  • 27 Mayıs 1960 sonrası Kara Kuvvetleri Komutanı, ardından Genelkurmay Başkanı oldu.
  • 1965’te emekli olması gerekirken görev süresi bir yıl uzatıldı.
  • 1966’da Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel’in hastalığı nedeniyle aday gösterildi.
  • 14 Mart 1966: Emekli oldu.
  • 16 Mart 1966: Cumhuriyet Senatosu üyeliğine atandı.
  • 28 Mart 1966: Türkiye Cumhuriyeti’nin 5. Cumhurbaşkanı seçildi.

🕊️ Görev Sonrası

  • 28 Mart 1973: Cumhurbaşkanlığı görevinden ayrıldı.
  • TBMM’deki anlaşmazlıklar nedeniyle görev süresinin uzatılması önerildi ancak 299 oyla reddedildi (300 oy gerekliyken).
  • 7 Nisan 1973: Yerine Fahri Korutürk seçildi.
  • Anayasa gereği Cumhuriyet Senatosu’nun tabii üyesi olarak siyasi yaşamına devam etti.

Cevdet Sunay, asker kökenli bir devlet adamı olarak Türkiye’nin kritik dönemlerinde görev almış, hem savaş meydanlarında hem de devlet yönetiminde önemli roller üstlenmiş bir liderdir. Cumhurbaşkanlığı süresince tarafsız ve ılımlı duruşuyla öne çıkmıştır.