🍑 Meyve Tohumları ve Tat Beklentisi
Güzel kokulu bir şeftali, sulu bir armut ya da bir elma yediğimiz zaman bu nefis meyvaların sofralarımızda her zaman yer almaları için büyük bir istek duyarız. Ne var ki manavlarda satılan çeşit çeşit meyvalar arasında aynı nefasette olanları her zaman bulmak pek kolay değildir. Bu durumda, beğendiğimiz meyvanın çekirdeklerini saklayıp bahçemizin bir köşesine dikmeyi düşündüğümüz olur. Bir an için bu düşüncemizi uyguladığımızı da kabul edelim. Gerçekten de ektiğimiz çekirdek belli bir süre sonra büyüyecek, belki de pek çok meyva verecektir. Ama bu meyvaların hiç de umduğumuz tadı vermediğini görecek ve bu duruma şaşıp kalacağız.
Diyelim ki yediğimiz nefis bir üzümün çekirdeklerini ektik ve meyvalarını da aldık. Bu üzümlerin, renklerinin ve iriliklerinin birbirlerine benzemediklerini hayretle göreceğiz. Kocaman salkımlardan bir üzüm tanesini koparıp ağzımıza attığımız zaman elde ettiğimiz meyvanın buruk ve ekşimsi tadıyla yüzümüz buruşacak, hayretimiz artacak ve bütün emeklerimizin boşa gitmiş olduğunu üzülerek göreceğiz.
Elimizle bahçemize ektiğimiz güzelim tohum nasıl olup da böylesine soysuzlaşmış, bayağı bir yaban bitkisi olmuştur. Gerçek duruma gelince, bahçemizde yetiştirdiğimiz bu bitki, bir süre önce tohumunu imrenerek ektiğimiz nefis üzümün değişik bir türünden başka bir şey değildir. İkisinin arasındaki ayrıntılar renk, tad ve tanelerin iriliklerindedir.
Bu durumda aklımıza ister istemez şöyle bir soru gelecektir: Acaba ana bitkinin üstün niteliklerine sahip bir üzüm elde edebilmek için ne yapmak gerekir? İşte bu çok önemli konu, bitkilerin aşılanmaları yoluyla çözülmüş, bu alanda bir çeşit devrim sağlanmıştır.
🌱 Aşılama Nedir?
Aşılama demek, köklü bir ağaç ya da dal üzerine aynı türden genç ve daha üstün nitelikleri alan bir başka ağaç parçasını ekleme işlemidir.
Yukarıda da belirttiğimiz gibi tohumdan yetiştirilen ağaçların verdiği meyvalar genellikle ana bitkinin üstün niteliklerinden yoksundur.
Buna karşılık bu çeşit bitkiler dayanıklı ve daha da uzun ömürlü olurlar. Bu konuda ana bitkinin toprağa daldırılması şeklinde ikinci bir usul daha mevcuttur.
Ama bu yolla elde edilen meyva ağaçlarının daha çabuk kocadığı anlaşılmıştır. Bu bakımdan, meyvaların ıslahı için en güvenilir yol, tohumdan yetişmiş kuvvetli bir ağaca üstün nitelikler taşıdığı bilinen aynı türden bir başka ağacın aşılanmasıdır.
🌿 Bitkilerin Aşılanması
🔧 Aşılama İşleminde Bilinmesi Gerekli Usuller
Aşılama işleminin olumlu bir sonuç verebilmesi için aşılanan ağaçların aynı türden, hiç olmazsa aynı bitki familyasından olmaları gerekir. Bir başka önemli nokta da ağaçlarda büyütken doku adıyla anılan üretici dokuların aşılama sırasında birbirlerine iyi uyum sağlamalarını gerektirir. Kabukla odunsu bölüm arasında kalan büyütken dokunun halka halka dokular meydana getirmesiyle iki ayrı ağaç parçası birbiriyle kaynaşır. Aşılama işlemi, bitkilerin çeşidine ve uygulanan aşının niteliğine göre değişik mevsimlerde yapılır.
Ama rüzgârlı, kırağılı ve yağmurların sürekli yağdığı günlerde aşı yapılamayacağı unutulmamalıdır.
🌳 Aşılama Çeşitleri
Aşılamanın birçok çeşidi ve her birinin ayrı ayrı adı vardır. Ama biz burada genel bilgiler vermekle yetineceğimiz için en çok kullanılan aşı çeşitleri üzerinde duracağız.
Üstüne bir küçük dal ya da parça ekleyeceğimiz ağaca anaç denir. Anaç üzerine eklenen parçaya da biçimine göre kalemveya göz adı verildiğini önceden bilmemiz gerekir.
👁️ Göz Aşısı
raiya
bağlar
BIG
göz
göz ve amaç
göz ve anaç
🖼️ göz – anaç
🇬🇧 İngiliz Usulü Kalem Aşısı
ap kalemleri
aşı kalemleri ve bning
kalemi
🖼️ bir ve iki kalemli aşılarla anaçlar
🖼️ göz – göz ve anaç
🖼️ Yanaştırma Aşısı
anaç – kalem
Yanaştırma aşı daha çok çiçeklerin aşılanmasında uygulanır. Bunun için anaçları kesmek ve yarıklar açmak gibi işlemler de gerekmez. İki dal arasındaki kaynaşmayı sağlamak için anaç üstten, aşı kalemi de altından biraz kesilip birbirlerine bağlanmakla yetinilir.