Bitkiler alemi’ndeki 300.000’e yakın tür çiçek, meyve, kök ve çenek gibi özelliklere göre nasıl sınıflandırılır? Yer fasulyesinin (Phaseolus nanus) ait olduğu en alt grup olan Tür’den başlayıp Âlem’e kadar yükselen bu hiyerarşik sınıflandırma sistemi hangi gruplardan oluşur?
BİTKİLER ÂLEMİNİN SINIFLANDIRILMASI
TEK HÜCRELİ, mikroskopluk bitkilerden (bakteriler, yosunlar) dev mamut ağacı (Sequoia)’ya kadar bütün bitkiler; çiçek biçimleri, meyvaları, çenekleri, yumurtaları, kök – sap – yaprak durumları gözönüne alınarak sınıflandırılırlar. Böylece BİTKİLER ÂLEMİ’ndeki 300.000’e yakın bitki türünden herbiri kendi yerini almış olur.
Örneğin, fasulye (Phaseolus) bitkisini ele alalım: Bu bir «esmer fasulye» (Phaseolus vulgaris) ya da «yer fasulyesi» (Phaseolus nanus) olabilir. Her ne olursa olsun, bunların ikisinin de CİNSİ «fasulye»’dir.
Şimdi bir bitkinin «Yer fasulyesi»’nin ait olduğu en alt gruptan yani TÜR’den başlayıp en geniş gruba yani ÂLEM’e kadar SINIFLANDIRILMASI’nı yapalım. Bunu bir tablo durumunda gösterirsek hem daha okunaklı hem de akılda tutulması çok daha kolay olur.
Yer Fasulyesinin Hiyerarşik Sınıflandırması
| Sınıflandırma Basamağı (Hiyerarşi) | Yer Fasulyesi (Phaseolus nanus) Örneği | Açıklama |
| TÜR | Phaseolus nanus (Yer Fasulyesi) | En alt grup, sadece kendine özgü bireylerden oluşur. |
| CİNS | Phaseolus (Fasulye) | Yakın akraba türlerin birleşimi. |
| FAMİLYA | Papilionaceae (Baklagiller) | Fasulye, bezelye, bakla gibi çiçekleri kelebek biçiminde olan bitkileri içerir. |
| TAKIM | Leguminosea (Badıçlılar) | Baklagilleri ve tohumları kılıflı diğer bitkileri içerir. |
| SINIF | Dicotyledoneae (İkiçenekliler) | Tohumları iki çenekli olan bitkileri içerir. |
| BÖLÜM | Phanerogameae (Çiçekli – Meyvalı Bitkiler) | İkiçeneklileri ve öteki tüm çiçekli – meyvalı bitkileri içerir. |
| ÂLEM | Plantae (Bitkiler) | En geniş grup; tüm bitkileri kapsar. |