Dünya haritasına göz gezdirdiğiniz zaman Avrupa’nın öbür kıtalara hiç benzemediğini ve ona kıta demenin bile doğru olamayacağını düşünmekte haklısınız. Gerçekten Avrupa, haritada, Asya’nın Atlas Okyanusuna doğru uzanmış çok girintili çıkıntılı bir yarımadası biçimindedir. Ama ilk çağlardan beri Avrupa, Asya’dan ayrı bir kıta sayılır.
Avrupa, öbür kıtalara göre pek küçüktür. 10 milyon km²’ye yaklaşan yüzölçümü ile Asya’nın ve her iki Amerika’nın dörtte biri, Afrika’nın da üçte biri büyüklüğündedir. Ama nüfus sıklığı yönünden öbür kıtalardan ileridedir: km²’ye 56 kişi.
Tarih ve sanat değerleri Avrupa’yı, Dünya Medeniyetinin beşiği durumuna getirmiştir.
AVRUPA MEDENİYETİ
Asya medeniyeti kadar eski olmayan Avrupa medeniyetinin daha çabuk gelişip daha etkili olabilmesinin nedenlerini hiç düşündünüz mü?
Avrupa medeniyetini öbür medeniyetlerle karşılaştırıp aradaki ayrımları ortaya çıkarabilmek gerçekten güçtür. Burada, sizlere Avrupa medeniyetini Asya medeniyetinden daha etkili bir duruma getiren sebeplerden ancak birkaçını verebileceğiz.
Bunların başında Avrupa ikliminin genel olarak ılık oluşu gelir. Bu iklimde yaşayan Avrupalılar rahat çalışabilirler. Toprağı çok verimlidir. Bu yüzden Avrupa, öteden beri birçok saldırıya uğramıştır. Gelenlerin tümü de burada, kendi görenek ve geleneklerini yaymak istemişlerdir.
Avrupa, eski çağlarda çoğunlukla deniz yoluyla yapılan ticaretin bir merkezi olmuştur. Böylece öbür kıtalarla ilgisi kısa zamanda gelişen Avrupa, her alanda Dünya’nın öncüsü oldu.
GULF STREAM VE AVRUPA İKLİMİ
Meksika Körfezi’nden çıkıp Atlas Okyanusu’nun kuzey doğusuna doğru yönelen ve Kuzey Amerika kıyısını yalayan sıcak su akıntısı (Gulf Stream) bu kıtanın iklimini etkisi altında bırakır. Avrupa iklimi bu yüzden ılıktır. Gulf Stream’ın bu etkisi Avrupa’nın en kuzey bölgelerinde de görülür. Gulf Stream olmasaydı Avrupa’nın bu bölgeleri donmuş birer çölden farksız kalacaktı.
AVRUPALILAR
Avrupa’ya çeşitli ülkelerden çeşitli ırklara mensup milletlerin akın ettiklerini daha önce de anlatmıştık. Avrupa’ya gelen ilk kavimler arasında Hind-Avrupalıları öncelikle saymak gerekir. Bunlar: Grek’ler, İtalik’ler, Germen’ler, Slav’lar ve Selt’lerdi. Daha sonraki çağlarda ise doğudan kara ve deniz yoluyla birçok millet Avrupa’ya akın etti.
Avrupa’ya gelen milletlerin her birisi bu kıtaya kendinden bir şeyler katıyordu. Örnek olarak Fenikelilerin alfabelerini, Arapların sayı sistemini Avrupa’ya tanıttıklarını gösterebiliriz. Avrupa’yı en fazla etkileyenlerin Yunanlılar, Romalılar olduğu kesin olarak söylenebilir.
Avrupa ilk olarak Yunan ve Girit medeniyetlerinin etkisi altında kalmıştır. Yunanlılar; sanat, müzik ve edebiyat alanında çok ileriydiler. Romalılar ise Avrupa’ya en iyi hükümet sistemini ve en güzel kanunları tanıttılar. Avrupa medeniyetinin gelişmesinde Yunan ve Roma medeniyetlerinin payı çok büyüktür.
AVRUPA DİLLERİ
Avrupa’da altmış kadar değişik dil konuşulur. Bu arada, büyük dil grupları vardır. Kuzey Avrupa’da: Teuton dilleri, Doğu ve Güneydoğu Avrupa’da: Slav dilleri, Güney ve Batı Avrupa’da: Latin dilleri konuşulur.
İngilizce, bazıları tarafından saf Teuton, bazıları tarafından da Latin ve Teuton dillerinin karışımı olarak kabul edilmektedir.
Avrupa’da konuşulduğunu söylediğimiz altmış dilin ayrıca birçok diyalektiği vardır. Örnek olarak Kuzey ve Güney Fransa’da konuşulan dilin, İtalya’nın çeşitli bölgelerinde konuşulan İtalyanca’nın birbirinden farklı oluşunu gösterebiliriz.
Büyük Avrupa dilleri hem kıtaya, hem de Dünya’nın birçok yerine yayılmıştır.
AVRUPA’DAN DÜNYAYA GÖÇ
İlk çağlardan beri serüven meraklıları, Avrupa’dan çıkarak yeni ülkeler keşfetmeye çalışmışlardır. Bunlardan kimi Afrika’ya, kimi Amerika’ya gitmişler, kimi de yeni deniz yolları aramak için okyanuslara açılmışlardır.
20’nci yüzyılın başlarında Kutup’ların keşfinden sonra yeryüzünün bilinmeyen bölgesi kalmamıştır. Bu serüven meraklılarının peşinden keşfedilen kıtalara giden Avrupalı bilginler, çiftçiler ve işçiler bilgilerinin ve araştırmalarının meyvelerini buradaki insanlara verdiler.
AVRUPA BİRLİĞİNE DOĞRU
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, Komünizm tehlikesi Batı Avrupa devletlerinin birbirlerine yaklaşmalarını sağladı. 1949’da Kuzey Atlantik Antlaşması (NATO) imzalandı. Aynı yıl Avrupa Konseyi kuruldu. NATO, Avrupa savunmasını üzerine alıyordu. Konseyde de Avrupa devletlerinin öbür problemleri görüşülecekti.
1951’de altı memleket (Fransa, Batı Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg) Avrupa Kömür ve Çelik Birliği’ni, son yıllarda da Ortak Pazar’ı kurdular.
AVRUPA’NIN ÜNLÜLERİ
Büyük Filozoflar: Platon (Eflatun), Aristoteles (resimde görülen), Pythagoras, Benedetto Croce, Francis Bacon, Rene Descartes, Kant, J. J. Rousseau.
Ünlü Mimarlar: Michelangelo (resimde görülen), Hardouin-Mansart.
Büyük Liderler: Büyük İskender, Atatürk, Fatih Sultan Mehmet, Sezar (resimde görülen), Charlemagne, Napoleon Bonaparte.
Ünlü Ressamlar: Leonardo da Vinci (resimde görülen), Raffaello Sanzio, Titiano, Renoir, Cezanne, Velasquez, Goya, Picasso, Rubens.
Ünlü Din Adamları: Aziz Francesco d’Assisi (resimde görülen), Aziz Bernard, Aziz İgnazio di Loiola.
Ünlü Bilginler: Arago, Ampere, Pasteur, Pierre ve Marie Curie, Galileo (resimde görülen), Marconi, Newton, Conrad Röntgen, Arşimet (Archimedes).
Büyük Şair ve Yazarlar: Bâki, Nedim, Şeyh Galip, Omeros, Virgile, Dante (resimde görülen), Shakespeare, Goethe, Racine, Victor Hugo, Balzac, Schiller.
Büyük Besteciler: Dede Efendi, Bach (resimde görülen), Beethoven, Wagner, Mozart, Chopin, Rameau, Berlioz, Debussy, Verdi, Rossini, Puccini.