Okyanusya

Okyanusya Pasifik Okyanusu'nun merkezi ve güney bölgelerindeki Avustralya ve Yeni Zelanda'yı da kapsayan coğrafi bölge olarak nasıl tanımlanır? Pasifik adaları Melanezya, Mikronezya ve Polinezya olmak üzere hangi kültürel ve jeolojik alt bölgelere ayrılır? Volkanik yüksek adalar ile mercan atolleri nasıl oluşur ve bu bölge ekonomisi turizme ve balıkçılığa nasıl dayanır? 🏝️ OKYANUSYA Okyanusya, Pasifik Okyanusu'nun merkezi ve güney bölgelerindeki binlerce ada grubunu ve genellikle Avustralya ile Yeni Zelanda'yı da kapsayan coğrafi bölgedir. Pasifik adaları, büyük ölçüde…

Durgun sular

Durgun sular göller, göletler ve bataklıklar gibi su kütlelerini nerede ve nasıl oluşturur? Tektonik hareketler, volkanik faaliyetler ve buzul aşındırması durgun su ekosistemlerini nasıl meydana getirir? Planktonlar gibi canlılar için kritik olan lentik ekosistemlerin ekolojik önemi nedir ve büyük göllerde su nasıl katmanlaşır? 🏞️ DURGUN SULAR Durgun sular, su kütlesinin akış hızının ihmal edilebilir olduğu veya dışarıya akışın olmadığı, genellikle bir havza içinde birikmiş su sistemlerini ifade eder. Bu kategoriye göller, göletler, bataklıklar ve yapay rezervuarlar (baraj gölleri) girer. Durgun…

Galápagos Adaları

🐢 Galápagos Adaları: Evrimin Laboratuvarı ve Ekvador'un Biyolojik Hazinesi Galápagos Adaları, Pasifik Okyanusu'nda Ekvador anakarasının yaklaşık 1000 kilometre batısında yer alan, 19 ana volkanik adadan oluşan bir takımadadır. Bu adalar, benzersiz coğrafi izolasyonu ve neredeyse hiç bozulmamış ekosistemleri sayesinde "Evrim Teorisi'nin Laboratuvarı" olarak ün kazanmıştır. Dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan (endemik) türlere ev sahipliği yapan Galápagos, 1978'den beri UNESCO Dünya Mirası Alanı ve Ekvador Ulusal Parkı olarak korunmaktadır. Adaların tarihi, 1835 yılında burayı ziyaret eden Charles…

Yeraltı suları

…kil, kalker, marne → gözeneksiz, su geçirmez Kum, çakıl, sünger taşı, volkan taşı → geçirgen ama zamanla azalır Delikli kalker, dolomit, konglomera → çok geçirgen, yeraltı ırmakları oluşur ⛲ SU KAYNAKLARININ MEYDANA GELİŞİ Yeraltına inen sular, oyukları belli bir düzeye kadar doldurur → “freatik düzey” Su geçirmeyen bir kütleyle karşılaşınca birikir → “freatik kaynak” oluşur Kurak bölgelerde sondajla çıkarılır → örnek: Trablus, Libya’da 350–700 m derinlikte kuyular Bazı kaynaklar sıcak olur → madensuyu, kaplıca suyu Pamukkale: kireçli suyun…

Milyonlarca Yıl Önceki Dünyamız

…çok kızgın olan kayalardan devamlı olarak su buharı çıkıyordu. Bu su buharları bulut haline gelip dünyanın etrafını kapladılar. Bütün gökyüzü karardı. Görünüşün ne kadar korkunç olduğunu düşünebilirsiniz: yüzyıllarca süren "karanlık bir devre". Bu karanlığı volkanlardan çıkan lavların ışığı arada sırada aydınlatıyor ve etrafın korkunçluğunu büsbütün arttırıyordu. Sonra bu kalın bulutlardan dünyaya yıllarca sürekli yağmurlar yağdı. Böylece denizler ve okyanuslar meydana geldi. Denizlerde ilk olarak çok küçük yaratıklar doğdu. Yavaş yavaş bütün dünyaya hayat yayıldı. Hayvan ve bitkiler zaman geçtikçe çoğaldılar…

Kayseri

…sınırlıdır. İl topraklarının % 49,1’i platolar, % 36,1’i dağlar, % 14,8’i ovalardan oluşmaktadır. Başlıca Dağlar ve Kış Sporları Erciyes Dağı (Büyük Erciyes Tepesi 3.917 m): İlin en yüksek noktası ve tek kütle halindeki volkanik bir dağdır. **Kış sporları** için kullanılır. Tahtalı Dağları (Beydağı 3.075 m): Bakır Dağı, Soğanlı Dağı ve Gönekli Dağları’ndan oluşur. Başlıca Ovalar ve Göller Develi Ovası: 1.000 km²’lik yüzölçümü ile geniş bir alanı kaplar (Yükseklik 1.150 m). İçinde…

Güneydoğu Anadolu Bölgesi

…yarılmıştır. Doğu Yarısı: Batıya göre biraz daha engebelidir. Ortasında, geniş bir çanak şeklinde Diyarbakır Havzası yer alır. Kuzeyden gelen Dicle ve kolları bu havzayı besler. Bu havzayı güneyden Mardin Eşiği (Mardin-Midyat Eşiği) adı verilen yüksek alanlar çevirir. Batısında ise volkanik kütle olan Karacadağ yükselir. 💧 AKARSULAR VE GÖLLER Bölgeden Fırat, Dicle ve bunların kolları geçer. Fırat ve Dicle, Türkiye'nin en büyük su potansiyeline sahip nehirleridir. İlkbaharda yağmurlar ve eriyen karlarla beslenirler; yaz kuraklığı ve buharlaşma nedeniyle suları azalır…

Ağrı

…topraklarının % 46’sını dağlar, % 36’sını ovalar ve yaylalar, % 18’ini platolar kaplamaktadır. 2.356 m ile 5.137 m arasında değişen yükseklikleri olan Ağrı topraklarındaki dağlar, 11.066 km²’lik alanın en büyük kesimini oluşturur. Başlıca Dağlar (Volkanik Kökenli) Büyük Ağrı (5.137 m): Türkiye’nin en yüksek dağıdır. Küçük Ağrı (3.925 m), Tendürek (3.542 m), Köse (3.430 m), Aşağı (3.275 m). Başlıca Ovalar ve Yaylalar Ovalar: Eleşkirt-Karaköse Ovası, Patnos Ovası ve Diyadin Ovaları…

Sofra tuzu

…Jeolojik çağlarda volkanların püskürttüğü ve akarsuların taşıdığı tuzlar denizlerde birikti. Yeryüzündeki tuzun çoğu denizlerde bulunur. Milyonlarca yıl önce göllerin ve toprak yığılımları sonucu denizlerden ayrılan iç denizlerin suları buharlaştı. İçlerindeki tuz, dev kütleler ve katmanlar halinde dibe çökerek birikti. 🌊 DENİZ SUYUNDAN TUZ ELDE EDİLİŞİ Denizlerde 22 milyar m3 tuz çözülmüş halde bulunur. Eskiden denizlerin tatlı olduğu, nehirlerin taşıdığı tuzlarla tuzlandığı sanılıyordu. Ancak akarsuların yılda denizlere taşıdığı tuz miktarı 2700 milyon tonu geçmez. Bilimsel görüşe göre deniz dibi volkanları yer…

Alp Dağları

…türlerinin özellikleri ve buzulların rolü. Alplerin uzunluğu (1200 km) ve buzulların başladığı kar sınırı (2900 m). 🏔️ ALPLERİN DOĞUŞU: Afrika'nın Avrupa'ya Baskısı Yüz milyonlarca yıl önce, çeşitli maddeler (çamur, kum, kalkerli maddeler, kabuklu hayvanlar ve volkanik küller) Akdeniz’in dibinde üst üste birikmişti. Suyun basıncı ve dünyanın çekirdeğinden gelen sıcaklık, bu tabakaları zamanla kaskatı kayalara dönüştürdü. Kıtalar, dünyanın çekirdeğindeki erimiş kaya denizinde yüzen birer adadan farksızdır. "Afrika kıtası Avrupa’ya doğru ilerlemeye başlayınca", Akdeniz’in dibindeki tabakalar da…